Co chroni pracownika przed zwolnieniem

Tuż przed emeryturą i w trudnych warunkach

Istnieje okres ochronny przed wypowiedzeniem dla pracowników, którym niewiele już brakuje do emerytury. Ochrona przysługuje im przez 4 lata nim osiągną wiek emerytalny. Kobiety chronione są więc po ukończeniu 56 roku życia, a mężczyźni po ukończeniu 61 lat.

Pracownicy zatrudnieni w szczególnych warunkach (np. górnicy, kolejarze) korzystają z ochrony przed wypowiedzeniem umowy o pracę wcześniej. Przykładowo - kobiety zatrudnione na kolei w wieku 51 lat, mężczyźni - 56 lat.

Kodeks pracy zabrania dyskryminacji ze względu na płeć. Kobiety mogą pracować w zawodach, które jeszcze kilkanaście lat temu były dla kobiet niedostępne. Chodzi m. in. o zawód kierowcy autobusu, nurka, pracownika rafinerii ropy, czy fabryki produkującej substancje chemiczne.

Ustawodawca przewidział ochronę kobiet w zawodach szczególnie uciążliwych, a także ochronę i szereg przywilejów w okresie ciąży.

Wykaz prac zabronionych kobietom znajduje się w rozporządzeniu Rady Ministrów z 10 września 1996 roku. Przewiduje on, że paniom nie wolno nadmiernie dźwigać. Prawo zabrania też wnoszenia zbyt ciężkich ładunków. Nie wolno pracownicom wnosić na górę jednorazowo więcej niż 8 kilogramów, a gdy robią to okazjonalnie, więcej niż 15 kg.

Kobiety w ciąży i na wychowawczym
Jeśli kobieta jest w ciąży lista prac zakazanych znacznie się wydłuża. Wtedy pracownica nie może siedzieć przed monitorem więcej niż 4 godziny dziennie. Nie wolno jej też pracować w nadmiernym hałasie, na wysokości, albo na nocną zmianę. Pora nocna to 8 godzin pomiędzy 21 a 7 rano. Pracodawca nie może też żądać, aby kobieta w ciąży pracowała w godzinach nadliczbowych.

Kobietom w ciąży i w okresie karmienia piersią nie wolno podnosić nadmiernych ciężarów. Maksymalnie mogą dźwigać 3 kg przy pracy stałej, 5 kg przy pracy dorywczej i wnosić paczki o wadze odpowiednio 2 i 3,75 kg.

Nie musisz obawiać się zwolnienia, jeżeli masz zaświadczenie lalkarskie stwierdzające ciążę. (zakładając, że nie masz umowy na miesięczny lub krótszy okres próbny). Szef nie tylko nie może wypowiedzieć ci umowy o pracę, lecz także zwolnić cię dyscyplinarnie bez zgody związków zawodowych
Przed zwolnieniem z pracy chroni cię Także urlop wychowawczy.

Ochrona przysługuje ci nie tylko na samym urlopie, lecz także przed nim od chwili, gdy złożysz u szefa wniosek o jego udzielenie. Możesz to zrobić wcześniej, np. 3 miesiące przed planowanym rozpoczęciem urlopu i od tej chwili korzystać z ochrony. Jeśli jednak pracodawca wymówił ci posadę wcześniej to złożenie wniosku nic nie da, umowa i tak zostanie rozwiązana z końcem okresu wypowiedzenia.

Związkowcy i chorzy
Pracodawca nie może zwolnić członka rady pracowników bez zgody samej rady. Zakaz dotyczy zarówno rozwiązania umowy za wypowiedzeniem jak i bez wypowiedzenia.

Związki zawodowe Działające w firmie dostarczają pracodawcy listę działaczy, z którymi nie można rozwiązać umowy o prace bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej. Dotyczy to też zwolnienia dyscyplinarnego. Jeżeli znajdziesz się na tej liście, szef może cię zwolnić bez zgody związku tylko wtedy, gdy narazisz go na straty lub psujesz jego reputacje lub wizerunek. Jeśli nie popełnisz takich grzechów i jesteś na liście pracowników chronionych, to twój byt w firmie jest niezagrożony. Ochrona trwa przez okres wskazany w uchwale zarządu związku. I jeszcze przez połowę tego okresu, ale nie dłużej niż rok dodatkowo.

Przed zwolnieniem jesteś chroniony w czasie każdej usprawiedliwionej nieobecności w pracy (np., kiedy korzystasz z wolnego na ślub dziecka). Nie dostaniesz wypowiedzenia, jeśli masz zwolnienie lekarskie. W zasadzie, bowiem pracownika nie można zwolnić podczas choroby. Od tej zasady są jednak wyjątki. Pracodawca może cię zwolnić bez wypowiedzenia, jeśli pracujesz u niego krócej niż 6 miesięcy a chorujesz dłużej niż 3 miesiące. A nawet jeśli pracujesz w firmie, co najmniej pół roku lub twoja niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy (choroba zawodową) ale chorujesz już ponad 272 dni (360 dni w przypadku gruźlicy)

Pamiętaj, że jeśli w czasie zwolnienia lekarskiego przyjdziesz do firmy i podejmiesz normalną pracę, ochrona już cię nie obowiązuje. Pracodawca ma prawo wręczyć ci wypowiedzenie. Podobnie jest zresztą w sytuacji, gdy po otrzymaniu wypowiedzenia pójdziesz do lekarza i uzyskasz zwolnienie lekarskie na ten dzień i dni kolejne.