Gapowicze nie płacą mandatów. Podkarpaccy przewoźnicy zapowiadają walkę

Rekordzista z Podkarpacia zalega na kwotę prawie 19 tys. zł. Zadłużenie wszystkich gapowiczów z regionu Krajowy Rejestr Długów zsumował we wrześniu na 710 tys. zł. Ale rzeczywisty dług pasażerów korzystających ze środków komunikacji miejskich i nie płacących mandatów jest znacznie większy, bo nie wszyscy przewoźnicy zgłaszają swoje problemy do KRD. Na przykład w Przemyślu kontrolami w autobusach, a także windykacją, zajmuje się zewnętrzna firma. W Krośnie długi również ściągają windykatorzy.

- Co jakiś czas pieniądze wpływają na nasze konto, ale cały proces jest bardzo trudny. Części długów w ogóle nie udaje się odzyskać - mówi Kazimierz Szpak, prezes MKS Krosno.

Każdy mandat zabezpieczany sądowo

Średnie zadłużenie pasażerów na Podkarpaciu wynosi 840,5 zł, co daje nam miejsce w środku zestawienia województw (w woj. śląskim prawie dwa mln zł, a w mazowieckim prawe 1,5 mln). Największy odsetek gapowiczów w podkarpackich miastach (45 proc.) to osoby młode pomiędzy 26 a 35 rokiem życia. Druga grupa to uczniowie i studenci (26, 4 proc.). Dłużnikami przewoźników najczęściej są mężczyźni, którzy stanowią 78 proc. wszystkich złapanych.

Najgorsza sytuacja jest w Rzeszowie. Od stycznia do września tego roku pracownicy ZTM przeprowadzili 30 tys. kontroli i wystawili 8 tys. mandatów. Zapłacił co drugi gapowicz.

- To i tak nieźle. Do płacenia zachęca na pewno 30 proc. zniżka dla tych, którzy uregulują należność w ciągu pierwszego tygodnia. Skutecznym straszakiem jest też przedsądowe wezwanie do zapłaty, które wysyłamy do domów - mówi Łukasz Dziągwa, szef ZTM w Rzeszowie.

Zarząd współpracuje z kancelarią prawną, która w jego imieniu kieruje sprawy do e-sądu. Do czerwca do prawników trafiło już 2 tys. spraw o niezapłacone mandaty. Wszystkich jest znacznie więcej, a dyrekcja ZTM zna przypadki dłużników, zalegających nawet 20-30 lat.

Bezstresowe podejście mają głównie młodzi ludzie, którym się wydaje, że skoro nie zarabiają, nie ma jak ściągnąć od nich należności.

- Z głowy potrafię wymienić uczniów, którzy mają po 8 mandatów. Nie przyznają się rodzicom, a wezwania niszczą - opowiada dyrektor Dziągwa.

- Nie znają prawa i nie wiedzą, że od momentu wystawienia przez sąd nakazu zapłaty, komornik na ściągnięcie długu ma 10 lat i będzie spokojnie czekał aż wkroczą w dorosłość - wyjaśnia.

Koniec pobłażania

I dodaje, że czas pobłażania się skończył. Od stycznia ZTM będzie zgłaszał dłużników do Krajowego Rejestru Dłużników. Pasażerowie, którzy się tam znajdą, będą mieli utrudniony dostęp do usług finansowych, telekomunikacyjnych, wynajmu lokali.

W planach ZTM ma też zatrudnienie nowych rewizorów, dzięki czemu kontrole w autobusach MPK Rzeszów będą bardziej wzmożone. Kanarów częściej zobaczymy też na liniach specjalnych kursujących np. 1 listopada. Jak tłumaczy ZTM nie chodzi o zarabianie na mandatach, ale o nauczenie pasażerów kasowania biletów.

- My też chcemy to zmienić, udowodnić pasażerom, że wpływy z biletów pozwalają inwestować w autobusy, z których korzystają - wyjaśnia Adam Łącki, prezes Zarządu Krajowego Rejestru Długów, który organizuje happeningi pod hasłem "Nie gap się, bo zostaniesz gapowiczem".

I dodaje, że duże polskie miasta szacują, że każdego roku, przez przejazdy na gapę do ich kas nie wpływa ok. 30 mln zł. Za te pieniądze można by kupić nowy tabor, zamontować nowe wiaty przystankowe, kupić kamery, poprawiające bezpieczeństwo jazdy. Można by, gdyby wszyscy płacili za usługi, z których korzystają.