Jak zdobyć zasiłek na dziecko, gdy pracujemy za granicą

48 złotych, to kwota zasiłku na dziecko do ukończenia 5 lat. 64 złotych otrzymasz na dziecko w wieku 5-18 lat, 68 zł w wieku 18-24 lata. Warunkiem jest dochód, który na jednego członka rodziny nie przekracza 504 złotych. Albo 583 zł w przypadku, gdy w rodzinie jest dziecko niepełnosprawne – informuje Anna Świstara,

kierownik działu świadczeń rodzinnych z zagranicy w Regionalnym Ośrodku Pomocy Społecznej przy Urzędzie Marszałkowskim w Rzeszowie.

Zasiłek z Unii

Zasiłek rodzinny w UE należy się w tym kraju, w którym jesteś zatrudniony. Jeżeli więc mieszkaniec Podkarpacia legalnie pracuje za granicą, odprowadza składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne na obowiązujących tam zasadach, automatycznie nabywa praw do świadczeń rodzinnych w danym kraju. Przy czym nie jest istotne, czy jego rodzina mieszka tam, czy została w Polsce.

Unia wprowadziła zasadę koordynacji świadczeń, która określa, kiedy, skąd i ile pomocy należy się rodzinie, żeby nie korzystać z pomocy z kilku państw jednocześnie.

Europejskie zasady przedkładają miejsce pracy i odprowadzania składek ponad miejsce zamieszkania (tzw. zasada swobody przemieszczania się). Dlatego najważniejsze przy ustalaniu prawa do zasiłku rodzinnego jest miejsce pracy rodziców. Jeżeli obydwoje rodzice pracują, liczy się najpierw ten, z którym są dzieci. Jednak nie znaczy to, że polska rodzina straci. Bo matka pracuje w Polsce. Obowiązuje tu zasada pierwszeństwa zbiegających się świadczeń.

Jeśli pracujesz w Anglii, a żona w Polsce

Jeżeli jesteś legalnie zatrudniony w Anglii a twoja żona pracuje w Polsce i mieszka z dziećmi w kraju, najpierw Regionalny Ośrodek Pomocy Społecznej sprawdzi, czy żona ma w Polsce prawo do świadczeń rodzinnych. Zazwyczaj nie będzie miała ze względu na niskie kryteria dochodowe.

Jeśli pensje są niskie a sprawa dotyczy rodziny wielodzietnej, która mieścili się w Polskim kryterium do 504 zł na osobę, najpierw rodzina ta dostanie zasiłek z Polski – np. na dziecko do 5 lat – 48 zł. A następnie dostanie zasiłek z tamtego kraju pomniejszony o kwotę, jaką otrzymują u nas.

Prawo do zagranicznego zasiłku

Posiada je ten, kto w państwie UE pracuje legalnie, prowadzi działalność gospodarczą, lub jest emerytem, który w danym kraju pracował i stamtąd ma emeryturę, ale mieszka w innym państwie. Dotyczy to również osób, które pobierają polski zasiłek dla bezrobotnych, a przebywają (szukają pracy) za granicą lub biorą zasiłek zagraniczny a szukają pracy Polsce.

Jako obywatel UE masz prawo zsumować sobie okresy zatrudnienia w pastwach UE. To znaczy, że możesz zsumować polski okres ubezpieczenia do okresu wymaganego np. w Holandii. I nie ma żadnego znaczenia że pracowałeś z przerwami.

 Najlepiej zaraz po podjęciu legalnej pracy dowiedzieć się, czy mamy prawo do takiego świadczenia. Bo w jednych państwach będą one przyznawane od dnia podjęcia pracy, ale w innych od dnia złożenia wniosku.

Gdy jesteś w delegacji

Praca w innym kraju na zasadzie delegacji trwającej do 12 miesięcy nie daje ci uprawnień doświadczeń rodzinnych tamtego kraju. Jeśli delegacja przeciągnie się ponad rok, zaczynasz podlegać tamtemu prawu. Tam musisz płacić składki.

Jeśli podróżujesz po krajach UE w ramach pracy z kraju do kraju, tam płacisz składki i podlegasz ubezpieczeniu, korzystasz z zasiłków tam, gdzie jest główna siedziba firmy.

Rodziny emerytów mogą mieć prawo do zasiłków rodzinnych różnych krajach.

Ważne informacje

- Pracując oficjalnie za granicą, powinieneś wystąpić o świadczenie tam, gdzie jesteś zatrudniony, jeśli spełniasz wymienione wcześniej warunki.

- Musisz zapytać swego pracodawcy czy on nie załatwia takich zasiłków. Jeśli się tym nie zajmuje, wskaże kompetentną instytucję.

- Od pracodawcy lub tamtejszej instytucji otrzymasz formularze do wypełnienia konieczne do uzyskania zasiłku. Na początek będą to formularze E-401 i E-411.

- Instytucja zajmująca się świadczeniami w danym kraju wypełnia część tego formularza i sama powinna go przesłać do Regionalne Ośrodki Polityki Społecznej w Polsce, w województwie, z którego pochodzisz i na terenie którego została twoja rodzina. ROPS sygnalizują, że pracownicy dostają formularze do ręki. Wówczas oni albo ktoś z rodziny pojawiają się z dokumentami w regionalnym ośrodku pomocy.

- Pracownicy ROPS zweryfikują twoją sytuację. Sprawdzą, czy rodzina korzysta z zasiłków w Polsce. Poinformują, jakie dokumenty należy dostarczyć, by ROPS wypełnił i potwierdził wymagany formularz. Dalsza weryfikacja odbywa się za granicą.

 - Po dostarczeniu wszystkich dokumentów dostaniemy zasiłek.

Przykładowe znaczenie formularzy

E-401 – formularz podstawowy. To zaświadczenie dotyczące członków rodziny.

E-411 – potwierdza uprawnienia do świadczeń w państwach członkowskich, w których mieszkają członkowie rodziny.

E-402 - potwierdza naukę ucznia lub studenta.

Ile otrzymasz co miesiąc

Austria - na pierwsze dziecko - 105 euro, na każde następne dodatkowo - po 60.

Finlandia - Na pierwsze - 100 euro, na drugie - 110,50, na trzecie - 131, na czwarte - 151,50, na piąte - 172.

Francja - na każde dziecko - 117 euro.

Hiszpania - na każde dziecko - po 24 euro.

Holandia (kwartalnie) - na dziecko w wieku do 5 lat - 190,19 euro, od sześciu do 11 lat - 230,95, od 12 d0 17 lat - 271,20 euro.

Irlandia - na pierwsze i drugie dziecko - po 166 euro, na kolejne -po 203 euro.

Luksemburg - na każde dziecko - po 168 euro.

Niemcy - na pierwsze, drugie i trzecie dziecko - po 154 euro, na kolejne po 179 euro.

Norwegia - na każde dziecko - po 990 koron.

Szwecja - na każde dziecko - po 102 euro.

Wielka Brytania -(tygodniowo) na pierwsze dziecko - 11,45 funta, na następne - po 11,70 funta.

(1 euro = 3,40 zł, 1 funt szterling = 4,30 zł, 1 korona norweska - 0,42 zł).

Wspólne przepisy o zasiłku rodzinnym obowiązują:

*Kraje Unii Europejskiej: Austria, Belgia, Bułgaria, Cypr, Czechy, Dania (z wyjątkiem Grenlandii i Wysp Faro), Estonia, Finlandia, Francja (także na obszarze Martyniki, Gwadelupy, Gujany Francuskiej), Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia (w tym Madera i Azory), Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania (także na Gibraltarze, ale na Wyspach Normandzkich - nie).

* W państwach europejskiego obszaru gospodarczego, który obejmuje kraje związane z Unią umowami o swobodnym przepływie towarów i kapitału: Islandia, Norwegia, Luksemburg.

* W Szwajcarii, ale tu zasady koordynacji nie dotyczą 12 państw ostatnio przyjętych do Unii.

Podstawa prawna

 - Rozporządzenie Rady (EWG) nr 1408/71 z 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego w stosunku do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek oraz członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie (DzU WE nr L 149 z 5 lipca 1971 r. z późniejszymi zmianami).

- Rozporządzenie Rady (EWG) nr.574/72 z 21 marca 1972 r. w sprawie wykonania rozporządzenia nr 1408/71 (DzU WE nr L 74 z 27 marca 1972 r. z późniejszymi zmianami).

- Ustawa o świadczeniach rodzinnych z 2006 r. (DzU nr 139, poz. 992, z późniejszymi zmianami).

Tu ci pomogą

Pomocą w załatwieniu tych świadczeń służą Regionalne Ośrodki Polityki Społecznej. Funkcjonują przy Urzędach Marszałkowskich.