Młodym, będzie jeszcze trudniej dostać pracę. Rewolucja w "umowach śmieciowych"?

- Dla nas to nie jest dobre rozwiązanie, bo na rękę dostaniemy mniejsze pieniądze. W moim przypadku, gdyby takie oskładkowanie obowiązywało wcześniej, to jednej umowy w ogóle bym nie podpisał, bo by mi się po prostu nie kalkulowało - twierdzi Mateusz Płaziak, student III roku, który czasami pracuje nawet na dwóch umowach-zlecenie równocześnie.

M. Płaziak dodaje, że jeżeli pracodawca będzie musiał ponosić wyższe koszty pracy, to przestanie zatrudniać studentów. - Prędzej zdecyduje się na specjalistę z doświadczeniem. A nam, młodym, jeszcze trudniej niż dotychczas będzie wejść na rynek pracy. Mimo wszystko umowy "śmieciowe" pomagają nam w wejściu na rynek pracy - podkreśla student.

Młodzi związkowcy z "Sierpnia 80", którzy w całym kraju organizowali manifestacje "STOP umowom śmieciowym!", również krytykują pomysł premiera.

- To działania, które przypominają ratowanie ludzkiego życia tabletkami, a nie respiratorem. Oskładkowanie umów śmieciowych nie rozwiązuje patologii. Może przynieść tylko jeden plus, i to niewielki - praca młodych ludzi będzie wliczana do emerytury - twierdzi Patryk Kosela, koordynator akcji.

Umowy śmieciowe pozbawiają bowiem wszelkich praw pracowniczych na czele z prawem do urlopu, wypoczynku, chorobowego czy odwołania się do sądu pracy. A problem ten dotyczy w szczególności młodych ludzi. Aż 65 proc. Polaków do 30. roku życia nie ma stałej umowy. Jeszcze więcej, bo aż 85 proc. osób poniżej 24 lat, nie dostaje etatu.

- Nie sądzę, żeby pracodawcy zdecydowali się niebezpieczny manewr - rezygnację z młodych ludzi. Sami przecież nie zaczną roznosić ulotek i nie staną za kasą. Umowy śmieciowe są wynikiem ich cwaniactwa - podkreśla Kosela.

Dowodem na to są kontrole podkarpackich inspektorów pracy. Nie brakuje przypadków, kiedy pracodawca zastępuje umowę o pracę "śmieciową". I pomimo nagłówka "umowa o dzieło", "umowa-zlecenie" osoba zatrudniona wykonuje takie same obowiązki jak pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę.
- Od początku roku skontrolowaliśmy ok. 1,5 tys. umów cywilno-prawnych. Inspektorzy stwierdzili, że 280 przypadków powinna być umowami o pracę. Do dzisiaj 58 osób już dostało taką umowę. Pozostałe sprawy są w toku - wyjaśnia Wojciech Dyląg z PIP OIP w Rzeszowie.

Jeśli chodzi o zatrudnianie na umowy "śmieciowe" przodujemy wśród krajów Unii Europejskiej. Z danych Komisji Europejskiej za pierwszy kwartał wynika, że aż 26,6 proc. pracowników w Polsce pracuje na "śmieciówkach". A to daje nam niechlubne pierwsze miejsce. Średnia w Unii wyniosła - 13,1 proc.

Czy likwidacja umów "śmieciowych" sprawi, że pracodawcy zaczną zmieniać je umowy na umowy o pracę?

- Likwidacja tego typu umów paradoksalnie może przyczynić się do sytuacji, kiedy to pracodawcy w ogóle zrezygnują z zatrudniania młodych ludzi lub mocno będą się ograniczać - tłumaczy Tomasz Starzyk z Soliditet Polska, z grupy Bisnode.

A sytuacja młodych ludzi na podkarpackim rynku pracy już w tej chwili jest trudna. - Pod koniec sierpnia było ponad 32 tys. bezrobotnych do 25. roku życia, czyli prawie 23 proc. mireszkańców. W tym bezrobotnych do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki - ok. 7,5 tys., a tych, którzy ukończyli szkołę wyższą do 27 roku życia - ponad 2,5 tys. - wylicza Monika Zając z Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Rzeszowie.