Na święta nie kupuj dorady, soli i halibuta

- Przyzwyczailiśmy się do myśli, że zasoby ryb są szybko odnawialne i niewyczerpalne. Ale sytuacja drastycznie się zmieniła - mówi Piotr Prędki z WWF Polska. - Aż 87% światowych łowisk jest w pełni lub nadmiernie eksploatowanych.To, które gatunki przetrwają zależy od naszych codziennych wyborów w sklepach, bo rybacy nie będą łowić tych ryb, których nie będziemy kupować - dodaje.

Zielone oznacza "smacznego"

Dlatego na święta WWF przygotował specjalny poradnik, z którego dowiemy się, które ryby można śmiało jeść, a z jakich lepiej zrezygnować. Zielone światło dostał m.in. karp, szprot, dorsz bałtycki ze stada wschodniego i łosoś pacyficzny. Czerwone przyznano m.in. doradzie, halibutowi, soli, łososiowi bałtyckiemu. Rybom z tej kategorii grozi całkowite wyginięcie. W poradniku pojawiła się też grupa oznaczona kolorem żółtym. A w niej m.in. flądra, makrela, mintaj, tuńczyk, łosoś hodowlany. To ryby, które nie są bezpośrednio zagrożone, ale ich połowy lub hodowla szkodzą środowisku. O co dokładnie chodzi?

- W przypadku hodowli ocenia się m.in. ilość odprowadzanych do morza zanieczyszczeń i ilość ryb, jakie trzeba złowić na paszę. Np. w przypadku turbota "rybnej paszy" potrzeba tak dużo, że dochodzi do przełowienia innych gatunków - wyjaśnia nasz ekspert. - Natomiast w przypadku połowów jednym z problemów jest przyłów, czyli łapanie w sieci przypadkowych zwierząt, np. morświnów, delfinów, fok, żółwi - dodaje.

Wybierajmy eko-logicznie

W takiej pułapce szybko umierają. Zdarza się to na tyle często, że część z tych gatunków jest zagrożona wyginięciem. Dotyczy to również ryb. Z tego powodu na żółtą listę trafiła flądra, łapana w sieci przez przypadek w trakcie łowienia dorsza. Środowisku może również szkodzić sam sposób połowów. Przykładem jest tzw. trałowanie denne, metoda polegająca na przeciąganiu sieci przy dnie morskim, przypominająca oranie pola. W tym wypadku pola będącego środowiskiem życia tysięcy organizmów. Dodatkowo w tak rozpięte sieci trafiają młode ryby, które nie zdążyły jeszcze wydać na świat potomstwa. Metodą trałowania łowi się m.in. solę.
Żeby mieć pewność, że ryby oznaczone żółtym kolorem pochodzą z legalnego źródła trzeba wybierać te z niebieskim certyfikatem MSC, wydawanym przez niezależnych ekspertów.

- Ryba, która pochodzi z łowiska certyfikowanego jest identyfikowalna, to znaczy możemy prześledzić jej los od połowu po moment, kiedy trafi na nasz talerz.Na każdym etapie produkcji musi spełniać określone normy, które obowiązują zarówno rybaka, przetwórcę i restaurację - dodaje.

Poradnik WWF w wersji "na zakupy", w którym znajdziemy m.in. porady jak rozpoznać w sklepie ryby młodociane można znaleźć na stronie www.ryby.wwf.pl

Jak wybrać karpia na święta?

- Skrzela powinny być mocno czerwone, bez śluzu. Nie mogą mieć zapachu fermentu: kwaśnego, siarkowego
- Oczy muszą być wypukłe i błyszczące. Mętne świadczą o tym, że ryba może być chora
- Karp musi być pokryty przezroczystym śluzem. Inny świadczy o tym, że trzymany był w nieczystym zbiorniku
- Skóra musi być błyszcząca. Matowa to skutek zbyt małej ilości powietrza
- Mrożony karp powinien mieć neutralny zapach i jednakową grubość lodu na całej powierzchni
- Warto wybierać polskie karpie, hodowane na naturalnych zbożach. Te kosztują nawet 17 zł. Karpie sprowadzane z Litwy lub Czech są dużo tańsze
- Nieprzyjemnego zapachu karpia pozbędziemy się mocząc rybę przez noc w mleku ze startą skórką cytryny i odrobiną cynamonu