Niż demograficzny zagroził uczelniom. Podkarpackie szkoły wyższe walczą o studentów

liczba studentów na Podkarpaciu

liczba studentów na Podkarpaciu

2003 83453
2008 75477
2009 74845
2010 73336
2011 70933
2012 67535
prognoza na 2020 50131
* Dane z lat 2008 - 2012 z rzeszowskiego Urzędu Statystycznego

Skutki demograficznego niżu już odczuwa większość z 15 podkarpackich uczelni. Walczą o studentów kusząc nowymi kierunkami, laboratoriami, stypendiami.

Mniej chętnych po indeksy

Po pierwszej turze naboru na Uniwersytet Rzeszowski, na większości kierunków pozostało sporo wolnych miejsc.

- Nie było rewelacyjnie, jeśli idzie np. o pedagogikę, czy socjologię, ale druga tura to wyrównała. Wszystkie kierunki uda się więc uruchomić. Wyszliśmy obronną ręką - mówi prof. Wojciech Walat, prorektor UR. - Jednak przed rokiem o 6,5 tys. miejsc walczyło ok. 9 tys. kandydatów, a w tym ok. 8.

Prorektor dodaje, że uczelnia na różne sposoby zachęca kandydatów do nauki w Rzeszowie. Np. wprowadzane są specjalności przygotowujące do pracy już od drugiego roku.

- Gdybyśmy kilka lat temu nie wprowadzili na matematyce "bankowości i finansów", nie mielibyśmy studentów. Czujemy też, że program ministerialny kierunków zamawianych, zrobił swoje. Wśród tych z największym obłożeniem mamy dziś informatykę inżynierską. Poza tradycyjnie: ekonomia filologia angielska, prawo i administracja. Planujemy nowe studia, m.in. o charakterze biomedycznym. Przymierzamy się do kierunku lekarskiego.

Mniejsze nie wytrzymują

Wyższa Szkoła Zarządzania w Rzeszowie już kolejny rok nie ogłasza naboru na studia licencjackie. Właśnie z powodu niżu i konkurencji na rynku.

Prof. Tadeusz Pomianek, rektor WSIiZ w Rzeszowie potwierdza, że niż jest bardzo groźny dla prywatnych i publicznych szkół.

- Póki co, nie wolno zlikwidować uczelni publicznych, ale wydaje mi się, że w dość krótkim czasie życie to zweryfikuje. Po prostu nie będzie nas stać na ich utrzymywanie. Jeśli popatrzymy w skali siedmiu lat, to rzeczywiście liczba studentów spadła u nas o ok. 20 proc. Natomiast, jeśli patrzę na ostatnie dwa lata, to ta liczba wzrosła. Teraz przyjęliśmy o 6 proc. kandydatów więcej, a przed rokiem o 4. Dwa powody wydają się kluczowe. Pierwszy: kształcimy praktycznie. Drugi: mamy najwięcej studentów obcokrajowców w Polsce - ponad 1,5 tys.

Rektor wylicza, że ponad 50 proc. przychodów WSIiZ to te nie związane z dydaktyką.

- Uczelnie publiczne walczą, by mieć jak najwięcej studentów na studiach stacjonarnych, bezpłatnych. Nie zauważyły, że w jakiejś mierze walczą same z sobą - zauważa Pomianek. - Jeżeli jest więcej studentów stacjonarnych, to równocześnie mniej niestacjonarnych, na których zarabiają. Dodatkowe źródło ich dochodów ginie na własne życzenie. To jest tym bardziej niezrozumiałe, że dotacja na studia stacjonarne tylko w 12 procentach zależy od liczby studentów.

Nacisk na silne kierunki

Prof. Jerzy Posłuszny, rektor WSPiA mówi, że broniąc się przed niżem przyjęli filozofię prowadzenia kilku silnych kierunków, a nie wielu słabszych. Dodaje, że niż jest sprzymierzeńcem jakości kształcenia. - Nie zgadzam się z hipotezą, iż studenci chętniej będą wybierali uczelnie publiczne tylko dlatego, że są bezpłatne. Będą szukali dobrych kierunków, także w uczelniach niepublicznych - mówi.
Optymistyczne nastroje panują na Politechnice Rzeszowskiej.

- Wszystko wskazuje na to, iż problem niżu może nas w najbliższych latach nie dotyczyć - twierdzi Aleksander Taradajko, rzecznik PRz. - Ostatnie rekrutacje wskazują na niemalejące zainteresowanie. W tym roku dodatkowy nabór prowadzony był tylko na jednym kierunku. Aby podtrzymać dobrą tendencję pracujemy nad uatrakcyjnieniem oferty, zgodnie z zapotrzebowaniem przemysłu. Absolwenci nie mogą zasilać grona bezrobotnych. Trwają prace nad uruchomieniem inżynierii medycznej - zdradza.
Na PRz uczy się ponad 17,5 tys. studentów, na UR - ok. 20 tys.