Seniorzy coraz szybciej popadają w zadłużenie

Jak wynika z danych Krajowego Rejestru Długów, w Polsce najbardziej zadłużone są kobiety. Wśród seniorek, na kłopoty finansowe narzeka aż 62 procent. Wiele z nich to wdowy, które musiały przejąć długi współmałżonków.

Taką prawidłowość potwierdzają dane Głównego Urzędu Statystycznego: polscy mężczyźni żyją średnio 74 lata, podczas gdy kobiety dożywają 82 lat. Przejęte długi to jednak tylko część problemu.

W kontekście lawinowo rosnącego zadłużenia dużo większe znaczenie mają pożyczki i kredyty, zaciągane zwłaszcza na bieżące potrzeby lub pomoc dzieciom i wnukom. KRD wylicza, że średni dług osoby starszej to dzisiaj 12,3 tys. zł. Tymczasem według GUS przeciętna emerytura to 2082,47 zł brutto, czyli ok. 1727 „na rękę”.

Aż 21 procent długów senioralnych stanowią zobowiązania wobec banków i innych instytucji pożyczkowych. Blisko 20 procent to niezapłacone rachunki za czynsz, wodę, prąd i gaz. Około 13 procent to zaległe płatności za abonament telewizyjny, internet lub telefon. Emeryci często nie regulują też długów alimentacyjnych i nie płacą mandatów za jazdę komunikacją miejską bez ważnego biletu.

– Polscy seniorzy nie mają pieniędzy nie tylko na czynsz i leki, ale również na podstawowe potrzeby, nie wspominając o przyjemnościach, wakacjach, lub remoncie mieszkania – przyznaje Robert Majkowski z Funduszu Hipotecznego DOM.

Zwraca uwagę, że trudna sytuacja finansowa coraz częściej wpływa na zainteresowanie się przez seniorów rentą dożywotnią.

- Z naszego najnowszego badania opinii wynika, że ponad 60 procent emerytów zainteresowało się taką ofertą z powodu problemów finansowych. Ale decydują się na takie rozwiązanie także osoby, które nie mają spadkobierców, samotne, narzekające na złe relacje rodzinne. Ponad 73 proc. osób starszych przyznało, że czuje się samotna, a 36 proc. z nich nie może liczyć na niczyją pomoc – dodaje Majkowski.

WIDEO: PORADNIK 60+ Od czego zależy prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

dzienniklodzki.pl/x-news

Renta dożywotnia, to usługa dzięki której osoby starsze mające własne mieszkanie lub dom mogą otrzymać dodatkowe, dożywotnie świadczenie. Pieniądze są im regularnie wypłacane w zamian za przekazanie prawa własności do nieruchomości.

W takiej sytuacji senior otrzymuje comiesięczną rentę i mieszka w swoim lokum, co gwarantuje im służebność osobista mieszkania wpisana do księgi wieczystej. Eksperci szacują, że wartość nieruchomości, które można dzięki tej usłudze „zamienić” na rentę dożywotnią wynosi w Polsce w tej chwili około bilion złotych. Tymczasem liczba emerytów, którzy zdecydowali się na to rozwiązanie wciąż jest niewielka. W skali kraju z usług funduszy hipotecznych skorzystało dotychczas około pół tysiąca osób, którym fundusze wypłaciły blisko 10 mln zł świadczeń.

Co na to ekonomiści? Artur Chmaj, dyrektor Centrum Innowacji i Przedsiębiorczości Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie przekonuje, że w krajach zachodniej Europy seniorzy od dawna korzystają z tzw. renty dożywotniej.

- W Polsce to wciąż nowość. W PRL nie było to o tym nawet mowy, dlatego banki uruchomiły u nas taką ofertę znacznie później. A jak do każdej nowości, także do tej ludzie podchodzą ostrożnie i nieufnie – tłumaczy wciąż niewielkie zainteresowanie usługą w Polsce.

Zwraca uwagę, że w wielu przypadkach decydujące znaczenie ma w tym przypadku inne podejście do rodziny w Polsce i zachodniej Europie.

- W krajach anglosaskich nie ma czegoś takiego, jak model rodziny wielopokoleniowej. Młodzi ludzie odchodzą z domu i się usamodzielniają, a starsza osoba nie ma potrzeby zachowywania nieruchomości. U nas pokutuje natomiast przeświadczenie, że rodzice są zobowiązani zapewnić dzieciom przyszłość. Na przykład przekazując mieszkanie. A coraz częściej jest tak, że dziecko kończy studia i mimo to zostaje w domu z mamą i tatą, którzy wszystko za nie robią – obserwuje Artur Chmaj.

Mimo to w rencie dożywotniej ekonomiści widzą szansę na rozwiązanie kłopotów wielu seniorów. Przede wszystkim takich, którzy nie mają rodziny, albo są z nią skonfliktowani. Coraz więcej osób będzie wybierać takie rozwiązanie także w wyniku emigracji młodych ludzi, którzy coraz rzadziej wracają do domu i nie wiążą przyszłości z życiem w Polsce.

- Wiele starszych osób nie jest w stanie w inny sposób spłacić swoich długów. Dlatego decydują się podpisać umowę z bankiem. W zamian za oddanie prawa do mieszkania, otrzymują dożywotnio pieniądze na życie oraz spłatę zadłużenia. Oczywiście pozostaje jeszcze kwestia szczegółów umowy w takiej sytuacji. Warto dopilnować, aby renta była wystarczająca do pokrycia kosztów życia i ewentualnego leczenia. Zwłaszcza, że banki tak kalkulują umowy, aby jak najwięcej na operacji zarobić – mówi Artur Chmaj.