Sitarz

Na Giedlarowskim Jarmarku Kulturalnym "Na Michała" można było nie tylko kupić przetak, ale i podpatrzeć jego produkcję. Pan Stanisław pracował w kooperacji z Tadeuszem Małyszą z Andrzejówki, który robi do przetaków obręcze z sosny.
Zaciosany sierkierą pień obłupywał po słojach, potem dronki strugał na specjalnej maszynie, a resztę wykańczał ośnikiem. Zatoczył kółeczko, spiął i półprodukt przechodził w ręce p. Gorczycy, który do okrągłej oprawy przybijał gwoździkami stylonową siatkę. Całość wykończał delikatnymi listewkami. Zewnętrzną, zwaną okładnicą i wewnętrzną... duszę.
Dawniej przetak - taka jest nazwa obiegowa w okolicach Rzeszowa - służył przede wszystkim do przesiewania mąki albo zboża. Z czasem, jako sito malarskie, do przecedzenia wapna. A kiedy w modę weszły wekowane przetwory na zimę, okazał się przydatny do przecierania owoców i warzyw. Stosowano go także do pozyskiwania nasion, np. z ogórków. Żółte, bardzo dojrzałe ogórki przeciera się przez sito, a potem nasiona płucze się i suszy.
W wiejskich gospodarstwach sito wciąż należy do podstawowego sprzętu gospodarstwa domowego, obok malakserów i robotów kuchennych. Ma też różne zastosowanie. Gospodynie przesiewają nim np. ziemię pod kwiatki, albo grys, żeby kamyczki na taras był jednakowej wielkości.