Wojciech Dyląg: Zakaz handlu nie dotyczy właścicieli sklepów

Niekoniecznie. Zakaz handlu nie dotyczy właścicieli sklepów, a także osób, które są zatrudnione na podstawie umowy cywilnoprawnej, jak zlecenia czy o dzieło. W tym przypadku inspektorzy pracy szczególną uwagę zwracają na krótkoterminowe umowy cywilnoprawne, które zawierane są z etatowymi pracownikami akurat w czasie świątecznym. Jeśli tylko okaże się, że taka umowa została zawarta tylko po to, by obejść zakaz pracy w święta, inspektor może ukarać pracodawcę mandatem, skierować sprawę do sądu, gdzie nałożona grzywna może wynieść maksymalnie 30 tys. zł. Warto przy okazji pamiętać, że zakaz pracy w święta nie obowiązuje wszystkich. Kodeks pracy pozwala na pracę w szczególnych sytuacjach. Na przykład tam, gdzie jest praca ciągła i system zmianowy, jak w służbie zdrowia, transporcie i komunikacji, w hucie czy energetyce.

W placówkach handlowych w okresie przedświątecznym jest najwięcej pracy. W tym czasie najczęściej łamane są prawa pracownicze. Czy możemy odmówić pracodawcy, gdy ten wymaga od nas pozostania w pracy?

Nie możemy. Praca w godzinach nadliczbowych dopuszczalna jest jednak tylko w razie konieczności: prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii (jak np.: pożar, powódź, katastrofa drogowa, awaria urządzeń) oraz w związku ze szczególnymi potrzebami pracodawcy. Za pracę w godzinach nadliczbowych oprócz normalnego wynagrodzenia przysługują nam dodatkowe pieniądze. Poza tym obowiązuje limit 150 godzin pracy w godzinach nadliczbowych z uwagi na szczególne potrzeby pracodawcy w roku kalendarzowym. Jednak w naszej umowie o pracę lub w przepisach wewnątrzzakładowych może być ustalony wyższy limit.