Zobacz co może zdziałać Twój radny

Poradnik został przygotowany w ramach akcji "Masz głos, masz wybór".

- Istotne jest, aby idąc głosować być świadomym, jakiego rodzaju decyzje będą leżały w rękach poszczególnych władz samorządowych. Czym innym będą się zajmować radni gminni, a czym innym sejmik wojewódzki. Wiedza do kogo zgłaszać się z konkretnym problemem, jaki widzimy w swoim otoczeniu, jest niezwykle pomocna - tłumaczy Joanna Załuska, koordynatorka kampanii "Masz głos, masz wybór" z ramienia Fundacji im. Stefana Batorego.

W gminie

Okazuje się, że spośród wszystkich jednostek samorządowych najszersze uprawnienia ma gmina.

Należą do niej: planowanie i zagospodarowanie przestrzenne, dbanie o ład przestrzenny, usługi komunalne, troska o otoczenie (równe chodniki, oświetlone ulice, zadbane parki), drogi lokalne i komunikacja publiczna, ochrona środowiska.

Ponadto dbanie o lasy, utrzymywanie wysypisk śmieci, promocja agroturystyki, oświata. Gminie podlegają szkoły podstawowe i gimnazja, musi je remontować, wyposażać i dbać o bezpieczeństwo na ich terenie. Może też

np. zwiększyć liczbę godzin nauki języków obcych. Ochrona zdrowia, czyli organizacja pracy i wyposażenie placówek medycznych.

Gmina powinna dbać także o szczepienia ochronne dla dzieci i promocję
zdrowego stylu życia (np. ścieżki rowerowe).

Do tego kultura, m.in.: działalność bibliotek, obiektów sportowych, świetlic,
domów kultury.

W powiecie

Powiat zajmuje się sprawami o charakterze ponadgminnym, m.in. edukacją, ochroną zdrowia i polityką prorodzinną. Od władz powiatu zależą m.in.: przeciwdziałanie bezrobociu (powiat prowadzi urzędy i pośrednictwo pracy, finansuje szkolenia zawodowe, przyznaje zasiłki.

Ponadto służba zdrowia (powiat odpowiada za działalność szpitali powiatowych, może je kontrolować, a także sfinansować specjalistyczny sprzęt), edukacja - prowadzenie i rozwój szkół ponadgimnazjalnych, pomoc społeczna (m.in.: organizowanie opieki w rodzinach zastępczych, prowadzenie ośrodków adopcyjnych, a także domów dziecka i domów dla matek z dziećmi.

W sejmiku wojewódzkim

Sejmiki wojewódzkie odpowiadają za politykę regionalną i tworzenie warunków rozwoju gospodarczego. Od władz województwa zależą m.in.: komunikacja i transport, sprawne zorganizowanie transportu kolejowego, autobusowego i lotniczego w zasięgu regionalnym.

Do tego służba zdrowia (prowadzenie przychodni i szpitali wysokospecjalistycznych), kultura (organizowanie i finansowanie muzeów, teatrów, filharmonii, opieka nad zabytkami), działalność w zakresie funduszy europejskich (rozdzielanie środków unijnych w ramach regionalnych programów operacyjnych).