Bruk jak marzenie

Najlepiej zacząć od projektu. Kiedy ustalimy szerokość i kształt (prosty z ostrymi zakrętami, czy z łagodnymi łukami) oraz wzór (jednolity, kolorowy) musimy jeszcze wybrać rodzaj kostki. Przed zakupem warto odwiedzić kilka składów budowlanych i wypytać sprzedawców - doradców o wady i zalety rozwiązań, które chcemy zastosować. Unikniemy wówczas zbędnych rozczarowań na następnych etapach budowy chodnika czy podjazdu.

Podbudowa jako tzw. warstwa mrozoodporna nakładana jest na wcześniej zagęszczone istniejące podłoże. Grubość podbudowy zależy od rodzaju podkładu, ale przede wszystkim również od oczekiwanego natężenia ruchu kołowego.
Teraz możemy już układać kostkę. Należy tylko podłoże pod kostkę wyrównać listwą niwelującą, tak aby kostka przed zawibrowaniem była o 1 cm wyżej od planowanego poziomu (podłoże ulega potem zagęszczeniu poprzez zawibrowanie już ułożonej kostki).

Chodnik, podjazd, czy nawet opaska wokół budynku wymaga odpowiedniego podłoża. Wykonanie podłoża poprzedzone być musi usunięciem warstwy humusu i zrobieniem podłoża z piasku i żwiru lub suchego betonu.
Tu jawi się pytanie, jak grube ma być podłoże, bo od tego zależy także usunięcie odpowiednie grubości warstwy wierzchniej warstwy ziemi?
- Jeśli chodzi o chodnik do budynku czy podjazd do garażu, po którym będziemy przejeżdżać samochodem osobowym do 2,5 tony, wystarczy 20 cm podłoża. Do tego trzeba doliczyć 3 - 5 cm podsypki z piasku. Zatem wystarczy usunąć pod przyszły chodnik warstwę ziemi o grubości 25 cm. Jeśli jednak po podjeździe miały by się poruszać cięższe pojazdy np. do 10 czy więcej ton, wówczas podłoże powinno być grubsze - odpowiada Marcin Nowak, przedstawiciel handlowo-techniczny w firmie Jadar.

[obrazek3] (fot. JADAR)- Ułożenie chodnika z kostki, który ma nam dobrze służyć przez lata wymaga sporego wysiłku. Już samo podłoże należy układać warstwami 10 - 15 cm i zagęszczać wibratorem. Dopiero na zagęszczonej podbudowie zasypuje się piasek, najlepiej odsiany żwir o frakcji 0 - 5 mm - radzi Iwona Surowiec-Woźny, dyrektor ds. handlowych w rzeszowskiej fabryce Radar Rzeszów w Lipiu k. Głogowa Młp.

Tu uwaga, przed układaniem kostki należy jeszcze sprawdzić zgodność dostawy z zamówieniem oraz zwrócić uwagę na ewentualne uszkodzenia transportowe.
- Układanie następuje zasadniczo z miejsca już ułożonej kostki, przez co unika się zdeptania wygładzonego podłoża. - Co ważne dla optymalizacji zakładanej kombinacji wzoru kostkę należy pobierać do układania jednocześnie przynajmniej z trzech palet, dzięki temu można niwelować ewentualne nieznaczne odchylenia kolorystyczne na dużych powierzchniach, które są wynikiem zmienności barwy surowców - podpowiada dyr. Surowiec-Woźny.
Skąd te odchylenia? - Kostka jest produktem z surowców naturalnych i podlega takim samym zmianom odcieni kolorów - wyjaśniają specjaliści z firmy Jadar.

Dla ciągów pieszych i posesji prywatnych wystarcza na ogół grubość ca. 20 cm, dla większego i dużego obciążenia nawierzchni z reguły grubość podbudowy wynosi 30-40 cm. Należy użyć mrozoodpornego materiału o uziarnieniu fi 40 mm jak żwiru, tłucznia itp. Materiał ten na całej grubości jest wstępnie ubity i na końcu zagęszczony. W przypadku istniejącej podbudowy typu: beton, asfalt, itp. stosujemy tylko podsypkę piaskową lub żwirową o grubości 3-5 cm.

- Wibrowana może być kostka tylko sucha. Przed wibrowaniem należy dokładnie wypełnić fugi suchym drobnym piaskiem a powierzchnię kostki dokładnie wyczyścić, następnie zawibrować wibratorem z podkładką gumową aż do momentu uzyskania stałego poziomu powierzchni. Jeżeli nie przewiduje się bocznych ograniczeń, przed zawibrowaniem muszą być wykonane boczne zabezpieczenia przed przesuwaniem się tej kostki - mówi Marcin Nowak.
Po zawibrowaniu powierzchni może okazać się konieczne ponowne uzupełnienie piasku w fugach lub ich zamulenia.
Właściwie ułożona kostka brukowa jest elastycznie związana ze sobą fugami. Pojedyncze obciążenia kostki w ruchu kołowym są przez to płasko przenoszone na podłoże. Dlatego znana jest stara i powszechna reguła: Ułożona kostka może być tak dobra jak jej podłoże, gdyż zawodność warstwy nośnej ma automatyczny wpływ na powierzchnię ułożonej kostki - dodaje M. Nowak.

Tak zwane wykwity w rzeczywistości są wapiennymi osadami, które przede wszystkim w świeżej kostce i pod wpływem zmian pogodowych wędrują ku powierzchni. Ponieważ są one technicznie nie do uniknięcia nie podlegają reklamacjom. Wartość użytkowa kostki nie jest przez to umniejszana, a jasne osady wapienne poprzez warunki pogodowe i ścieranie same znikają.
Elastyczne wiązanie zapobiega z reguły uszkodzeniom powierzchni, ale możliwe deformacje podłoża mogą wpływać na zniekształcenie powierzchni kostki.

Progi dystansowe na bocznych powierzchniach kostki nie stanowią gwarancji zachowania wymaganych odstępów fugowych. Układanie poszczególnych rzędów należy regularnie kontrolować sznurem lub łatą a ewentualne odchylenia korygować.