Istnieje wiele powodów do oddziaływania państwa na wewnętrzny rynek uzbrojenia oraz na funkcjonowanie narodowego przemysłu zbrojeniowego. Narodowy przemysł obronny poza aspektami czysto gospodarczymi odgrywa istotną rolę, jako ważny czynnik potencjału ekonomiczno-obronnego państwa, a więc ma dla niego
znaczenie strategiczne.
Wybór racjonalnych relacji między oddziaływaniem mechanizmów rynkowych i
mechanizmów interwencjonizmu państwowego na ten przemysł jest jednym z najważniejszych problemów jego funkcjonowania w gospodarce rynkowej.
Polska, zbrojeniówka stanowi istotną część systemu obronnego państwa
System ten składa się z trzech podstawowych elementów:
- będącego pod nadzorem Ministerstwa Skarbu Państwa koncernu zbrojeniowego w postaci Grupy BUMAR, skupiającego zarówno przedsiębiorstwa produkcyjne jak ich zaplecze badawczo-rozwojowe;
- pozostających pod nadzorem Ministerstwa Obrony Narodowej wojskowych przedsiębiorstw remontowo-produkcyjnych;
- szybko rozwijającego się sektora przedsiębiorstw prywatnych realizujących zamówienia dla
MON i MSW.
Dynamicznym zmianom podlega otoczenie, w jakim funkcjonuje polski przemysł obronny
Ograniczenie budżetów wojskowych wielu państw powiększa lukę, jaka występuje
Pomiędzy podażą a popytem na globalnym rynku uzbrojenia. W wielu krajach następują fuzję prowadzące do powstania dużych firm i koncernów zbrojeniowych, w tym o charakterze międzynarodowym.
Jakościowy rozwój techniki wojskowej, powiązany z procesami modernizacji armii, stwarza coraz większe wymagania i oczekiwania w stosunku do przedsiębiorstw zbrojeniowych. Aby im sprostać muszą one nie tylko wdrażać najnowsze technologie i doskonalić swoje produkty, lecz także zmieniać swoją strukturę i wprowadzać nowoczesne, elastyczne systemy zarządzania.
Procesy restrukturyzacji polskiego przemysłu obronnego datują się z początkiem lat dziewięćdziesiątych. Niezwykle istotną rolę w tych procesach odgrywa państwo. Wynika to ze szczególnych relacji tego sektora ze strukturami państwowymi. Skarb Państwa jest głównym właścicielem w większości spółek.
Państwo poprzez Ministerstwo Obrony Narodowej oraz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych jest największym odbiorcą produkcji specjalnej
Ze względu na charakter wyrobów i ich strategiczne znaczenie dla bezpieczeństwa narodowego, sektor ten podlega licznym regulacjom o charakterze prawny bądź
administracyjnym. Pomimo znacznego wsparcia finansowego ze strony państwa, nie udało się jednak przezwyciężyć słabości strukturalnych części podmiotów objętych bezpośrednią lub pośrednią kontrolą Skarbu Państwa. Wyraża się to zwłaszcza w trudnościach w przygotowaniu konkurencyjnej oferty rynkowej MON i MSW, co może spowodować, że niektóre przedsiębiorstwa polskiego przemysłu obronnego mogą mieć problemy z utrzymaniem dotychczasowej pozycji rynkowej, także na rynku krajowym. Kontrastuje to z efektywnością działań biznesowych realizowanych przez rosnącą grupę prywatnych przedsiębiorców przemysłu obronnego, którzy coraz lepiej radzą sobie na rynku krajowym orz międzynarodowym.
Już dzisiaj sektor prywatny w Polsce posiada potencjał mierzony sprzedaży w wysokości ponad 40% potencjału 20 spółek Bumar, przy zatrudnieniu stanowiącym ok. 15% zatrudnienia w tych spółkach.
Tym samym konkurencyjność podmiotów przemysłu obronnego nie uległa poprawie w oczekiwanym stopniu i nadal musi być oceniona, jako niewystarczająca do zapewnienia krajowym dostawcom wyrobów obronnych trwałego miejsca w procesie modernizacji technicznej SZRP, a także zauważalnej obecności na światowym rynku wyrobów obronnych.
Specyfiką sektora przemysłu obronnego jest konieczność posiadania w gotowości mocy produkcyjnych
Te moce produkcyjne mają służyć obronności kraju w rozmiarach niezbędnych na wypadek zagrożenia, co oznacza niepełne ich wykorzystanie w bieżącej produkcji. Stąd włączenie przedsiębiorstw przemysłu obronnego w system gospodarki rynkowej bez żadnych działań osłonowych, wobec specyfiki produkcji, ciągle jeszcze niskich w warunkach polskich, zdolności adaptacyjnych do nowych warunków i ograniczeń rynkowych połączone z spadkiem popytu na rynku globalnym –
wydaje się niemożliwe.
Przed krajowym przemysłem obronnym stoją trudne zadania
Rodzime firmy pracujące na rzecz obronnosci kraju muszą sprostać nie tylko wymogom MON i MSW, konkurencji firm zagranicznych, ale i rosnącej w siłę coraz mocniejszej konkurencji prywatnych firm krajowych, konieczności pilnego opanowania nowych zaawansowanych technologii, stworzenia sieci powiązań i współpracy z zespołami badawczymi, rozszerzania dotychczasowej oferty dla armii o nadzór eksploatacyjny i remonty, bardziej zdecydowanej niż dotąd dywersyfikacji produkcji, wyrobu partnerów dających w perspektywie realne szanse na skuteczne funkcjonowanie na rynku globalnym, a wreszcie wypracowania skutecznych sposobów pozyskiwania środków na rozwój.
Bez własnego kontrolowanego przez państwo szczególnie w obszarze tzw. wrażliwych technologii, potencjału przemysłowego, niezależnie od jego formy własnościowej niemożliwe jest posiadanie suwerennego systemu obronnego, zdolnego do wykorzystania w sytuacjach kryzysowych. Państwa, które osiągają sukcesy cywilizacyjne i gospodarcze potrafią dobrze dbać o własny interes narodowy, szczególnie w tak wrażliwej części, jaką jest sfera bezpieczeństwa i zaawansowanych technologii.
Wskaźnik Bogactwa Narodów, wiemy gdzie jest Polska
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
Plotki, sensacje i ciekawostki z życia gwiazd - czytaj dalej na ShowNews.pl
- Zanim stała się gwiazdą, Pakosińska wyglądała jak inna osoba! Poznalibyście ją?
- Absolutne szaleństwo na nowej okładce Maryli Rodowicz. Wygładzili nawet haluksy!
- Tak Kozidrak spełnia się jako babcia. Paparazzi przyłapali ją na luzie i bez doczepów
- Sykut straci posadę w "Tańcu z Gwiazdami"? Oto, co mówi o planach na przyszłość