Polska strata wojenna z kolekcji Lubomirskich z Przeworska wróciła do Polski [ZDJĘCIA]

„Madonna z Dzieciątkiem” (z przełomu XVI i XVII w.) była w opracowanym przez okupantów niemieckich katalogu najważniejszych 521 zagrabionych z polskich zbiorów dzieł sztuki. Na tej liści była także "Dama z Gronostajem", autorstwa Leonarda da Vinci, czy nieodnaleziony "Portret Młodzieńca" Rafaela. Niektóre z dzieł udało się odnaleźć, niestety po niektórych ślad zaginął.

Jak informuje Muzeum w Przeworsku Zespół Pałacowo-Parkowy - w momencie wybuchu II wojny światowej dzieło znajdowało się w pałacu Lubomirskich w Przeworsku, który znalazł się pod okupacją niemiecką. Podstawę przeworskich zbiorów stanowiła wówczas galeria obrazów, kolekcja rzeźb, zbrojownia., a także archiwum rodowe. Niestety, podczas II wojny światowej, „Madonna z Dzieciątkiem” (wraz z innymi dziełami) została wywieziona do Niemiec i zaginęła… na długie lata.

Pod koniec lat 90. XX w. obraz sprzedano na aukcji w Nowym Jorku jako dzieło autorstwa Alessandra Turchiego (atrybucja ta nie została jednak potwierdzona), a następnie trafił do Japonii.

W styczniu 2022 roku obraz został odnaleziony przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego na aukcji w Mainichi Auction Inc. w Tokio. Strona japońska zdecydowała się zwrócić obraz Polsce.

7 lipca 2023 r. w Zamku Królewskim w Warszawie odbyła się uroczystość przekazania obrazu „Madonna z Dzieciątkiem” do zbiorów Muzeum Książąt Lubomirskich we Wrocławiu, z którymi to dzieło jest historycznie związane.

W spotkaniu uczestniczyli m.in. minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotr Gliński, prezes Fundacji Książąt Lubomirskich Jan Lubomirski – Lanckoroński, dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich dr Łukasz Kamiński oraz wicedyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich ds. Muzeum Książąt Lubomirskich Joanna Błoch.

Podczas uroczystości Powiat Przeworski reprezentowali: starosta przeworski Bogusław Urban, radny Rady Powiatu Przeworskiego Tomasz Syk i dyrektor Muzeum w Przeworsku Zespołu Pałacowo-Parkowego Łukasz Mróz.

- Po raz pierwszy mamy do czynienia z sytuacją, że polska strata wojenna powraca z Dalekiego Wschodu – z Japonii. Ten powrót był możliwy dzięki bardzo dobrej współpracy ze stroną japońską” – powiedział prof. Piotr Gliński, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego podczas uroczystości.

Szef resortu kultury wskazał, że Polska była krajem, który w czasie II wojny światowej – zarówno na skutek działań militarnych, jak i planowej grabieży – utracił najwięcej dóbr kultury i zasobów naukowych, a Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego prowadzi szeroko zakrojone działania, mające na celu odzyskanie strat wojennych.

Obraz na Zamku Królewskim w Warszawie będzie eksponowany do końca lipca. Od połowy sierpnia będzie go można zobaczyć w Pałacu w Przeworsku, a od marca 2024 r. – na jubileuszowej wystawie Muzeum Książąt Lubomirskich w Ossolineum we Wrocławiu. W czerwcu 2024 r. obraz ponownie będzie eksponowany w Przeworsku wraz z eksponatami z Ossolineum w ramach wystawy z okazji 200-lecia Muzeum Książąt Lubomirskich.