Tak będzie wyglądać Paniaga, czyli salon Rzeszowa [WIDEO]

- W obecnym kształcie rzeszowski deptak nie ma niczego wspólnego z historią. Trzeba się pozbyć ordynarnej, betonowej kostki, ławek przypominających nagrobki i kiczowatych latarni. I tu zgadzam się z prezydentem miasta, który za wszelką cenę dąży do zmian. Problem w tym, że trzeba je przemyśleć a koncepcja zaproponowana przez pracownię z Krakowa jest średnia i w rzeczywistości niewiele zmienia. Tu nie chodzi tylko o wymianę nawierzchni, ale powinniśmy się zastanowić nad nadaniem temu miejscu nowego charakteru. Tak w 2014 roku pierwszą propozycję zmian na rzeszowskiej starówce komentował na łamach Nowin Maciej Łobos, jeden z czołowych rzeszowskich architektów.

Jego słowa były odpowiedzią na opracowanie zmian na deptaku, jakie zaproponowała firma z Krakowa. Zdanie architekta podzielili radni i mieszkańcy. Efekt? Miasto poprosiło o zorganizowanie profesjonalnego konkursu Stowarzyszenie Architektów Polskich w Rzeszowie. Wygrała go pracowania Pikul z Jasła, która w swoim opracowaniu bardzo mocno nawiązała do historii. Architekci kreśląc nowy wygląd Paniagi korzystali z historycznych zdjęć starego miasta i zapisów na jego temat w literaturze. Historyczne elementy zgrabnie połączyli z nowoczesnymi rozwiązaniami architektonicznymi.

We wtorek urzędnicy pokazali ostateczną koncepcję przebudowy całego deptaka, którą na podstawie koncepcji z Jasła projektuje firma z Katowic.

- Chcemy aby ta ulica prezentowała się efektownie. Musi być też wygodna dla spacerujących osób, w szczególności dla pań, które chodzą w butach na obcasach. Dlatego drobna kostka zostanie zastąpiona dużymi, kamiennymi płytami - zapowiada Tadeusz Ferenc, prezydent Rzeszowa.

- Przede wszystkim na ulicę 3 Maja wracają drzewa, których będzie 24. Staną po obu stronach ulicy - mówi Andrzej Gumuła, projektant przebudowy deptaka.

- Będą to specjalnie strzyżone lipy, których korony będą miały kształt kuli. Osiągną maksymalnie 4,5 metra wysokości. Drzewa zostaną wyposażone w specjalny system nawadniania oraz napowietrzania korzeni - mówi Aleksandra Wąsowicz - Duch, dyrektor Zarządu Zieleni Miejskiej w Rzeszowie. Na ul. 3 Maja zlikwidowane zostaną obecne zieleńce. W ich miejscu projektant zaplanował zupełnie nowe nasadzenia.

Najistotniejsza zmianą będzie wymiana betonowej kostki na granitowe płyty. W miejscu przeznaczonym dla pieszych będą one miały nawet 90 cm szerokości. W środkowej części ulicy mają być nieco mniejsze. Powód?

- Pod wpływem nacisku samochodów duże płyty są bardziej narażone na pękanie. A ponieważ jest tu dopuszczony ruch kołowy, postanowiliśmy wykorzystać mniejsze płyty. Całość wykończy pas z porfirowej kostki - mówi Andrzej Gumuła.

Zupełną nowością ma być możliwość ufundowania części płyt przez mieszkańców. W zamian za to zostaną na nich wygrawerowane nazwiska fundatorów. Do rozstrzygnięcia pozostaje kwestia układu napisów i technika ich wykonania. Prezydent Ferenc zapewnił już, że sam ufunduje kilka takich płyt. Na razie nie wiadomo, jaki będzie ich koszt. - Projekt budowlany jest już na ukończeniu, kiedy tylko go dostaniemy, ogłosimy przetarg na wykonanie prac. Chcemy, aby rozpoczęły się jesienią i zakończyły na wiosnę. Mamy nadzieje, że deptak będzie gotowy na przyszłoroczne święto Paniagi - mówi Marek Ustrobiński, wiceprezydent Rzeszowa.

- Jeśli będzie to konieczne, praca będzie trwała trzy zmiany, także w nocy. Jestem świadomy, że ludzie będą protestować, że w nocy jest głośno, ale trzeba wykazać się zrozumieniem. To główna ulica miasta, działają tu sklepy, banki, restauracje i trzeba ją szybko remontować - zapowiada prezydent Ferenc.

Lwią część z planowanych 7 mln zł na remont pochłonie wymiana podziemnych sieci, które są w fatalnym stanie.

- Wymienimy podbudowę deptaka, która miejscami jest jeszcze wykonana z drewnianych bali. Z tego powodu ulica regularnie się zapada i musimy ją ciągle naprawiać. Niestety to syzyfowa praca, bo po kolejnych opadach deszczu zapadliska wracają. Do wymiany szykujemy też wszystkie sieci podziemne. Skoro ściągamy już całą nawierzchnię, trzeba to zrobić, aby przez lata nie było usterek, które skutkują koniecznością wykonywania wykopów - mówi Piotr Magdoń, dyrektor Miejskiego Zarządu Dróg w Rzeszowie.

Andrzej Gumuła dodaje, że w projekcie znajdą się przyłącza elektryczne, które pozwolą podłączyć wiele urzadzeń, wykorzystywanych np. podczas organizacji imprez na deptaku.

Na razie miasto odnowi tylko ul. 3 Maja. Grunwaldzka i Kościuszki będą remontowane w kolejnych etapach. Wszystkie trzy zostaną wyłożone takim samum kamieniem. Z tym, że na ulicach 3 Maja i Grunwaldzkiej płyty będą układane w linii prostej, a na Kościuszki w tzw. jodełkę. W stosunku do koncepcji, która wygrała konkurs SARP ostatecznie zmieni się tez kolor granitu. Z ciemnego, na jasno szary, w świetle wyglądający na biały. Chociaż były takie przymiarki, nie będzie wycinki drzewa, które rośnie przy wieży farnej. Zrezygnowano z dwóch budzących kontrowersje elementów. Pierwszym są betonowe bloki, które miały stać na placu przy kościele farnym i przypominać, że kiedyś był tu cmentarz. Nie będzie także betonowego placu przed Narodowym Bankiem Polskim.

Kamień nie będzie śliski
Wbrew obawom mieszkańców, nawierzchnia nie będzie śliska. Jak przekonują specjaliści, kamień wykorzystywany do wyłożenia zewnętrznych powierzchni jest poddawany obróbce nadającej mu chropowatą powierzchnię. Takie procesy nazywa się płomieniowaniem lub groszkowaniem. Pierwszy polega na obróbce termicznej, drugi na mechanicznej. W Rzeszowie taki kamień można zobaczyć m.in. na schodach do Sądu Apelacyjnego, Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego i Urzędu Kontroli Skarbowej oraz wokół fontanny multimedialnej. Na deptaku miasto zastosuje granit płomieniowany.