Ulica księdza Jałowego w Rzeszowie będzie zabytkiem?

- Przed wojną była to podmiejska dzielnica willowa zabudowana domami z ogródkami frontowymi, które zlikwidowano podczas modernizacji ulicy. Mimo to klimat tego miejsca jest jedyny w swoim rodzaju i niepowtarzalny. Dlatego chcemy wpisać do rejestru zabytków zabudowę całej ulicy księdza Jałowego, aby ochronić ją przed dalszymi, niekorzystnymi zmianami – mówi Jolanta Kaźmierczak, przewodnicząca klubu PO w Radzie Miasta Rzeszowa.

Ulica ks. Józefa Jałowego to dzisiaj centrum Rzeszowa. Obowiązuje na niej strefa płatnego parkowania, a ze względu na duże znaczenie komunikacyjne, podczas modernizacji nieco ją poszerzono i wyposażono w obustronne drogi rowerowe. Radni PO zwracają uwagę, że ze względu na jej wyjątkową i znakomicie zachowaną zabudowę, teraz warto zadbać o odpowiednią ochronę konserwatorską jej zabudowy.

- Jest ona bardzo cenna. To między innymi neorenesansowe kamienice powstałe na przełomie XIX i XX wieku, i neobarokowe kamienice pełne unikatowych na skalę miasta rozwiązań architektonicznych – wylicza radna Kaźmierczak.

Przy tej ulicy, w starych budynkach mieszczą się także II Liceum Ogólnokształcące, i Wydział Pedagogiczny Uniwersytetu Rzeszowskiego. Radni PO zwracają uwagę, że w większości domy przy ul. Jałowego zachowały swoją funkcję mieszkalną. Do dziś od podwórza zachowały się pozostałości ogrodów wraz z elementami małej architektury. To np. altana w ogrodzie przy ul. Jałowego 33.

- W tej chwili ochroną konserwatorską są objęte tylko pojedyncze obiekty. Tymczasem ta ulica jest materialnym świadkiem historii i kultury Rzeszowa doby autonomii galicyjskiej. Objęcie jej w całości ochroną poprzez rozszerzenie wpisu do rejestru historycznego układu urbanistycznego miasta Rzeszowa o ul. Jałowego wydaje się konieczne. Przede wszystkim w celu uchronienia jej zabudowy od nieodwracalnych przekształceń estetycznych i przestrzennych – mówi Jolanta Kaźmierczak.

Projekt uchwały został ujęty w porządku obrad na najbliższą, wtorkową sesję. Jego autorzy zakładają, że jeśli zyska poparcie większości radnych, władze miasta będą zobowiązane automatycznie przekazać go Podkarpackiemu Wojewódzkiemu Konserwatorowi Zabytków. Uchwała będzie wówczas wnioskiem o podjęcie z urzędu działań mających na celu wpisanie ulicy do rejestru zabytków.

Jeśli tak się stanie, bez konsultacji i zgody konserwatora na ul. ks. Jałowego nie będzie można prowadzić żadnych prac modernizacyjnych i remontowych. W taki sposób ochroną objęto ostatnio m.in. willę Kotowicza przy ul. Dekerta. Dzięki temu jej nowy właściciel nie może budynku zburzyć i postawić w jego miejscu apartamentowca.