Urlop macierzyński dla obojga rodziców

Każda mama, zatrudniona na umowie o pracę, ma prawo do urlopu macierzyńskiego.
18 tygodni - tyle urlopu przysługuje kobiecie po urodzeniu pierwszego potomka.
20 tygodni - tyle wynosi urlop macierzyński po urodzeniu drugiego dziecka i kolejnych pociech.
28 tygodni - spędzi na urlopie macierzyńskim mama bliźniąt, trojaczków, itd.

Z urlopu macierzyńskiego może zamiast matki skorzystać ojciec dziecka, dopiero jednak po wykorzystaniu przez nią 14 tygodni urlopu. Za czas spędzony na urlopie rodzic otrzymuje zasiłek macierzyński w wysokości 100 proc. wynagrodzenia, wyliczanego na podstawie średnich, stałych zarobków z 12 miesięcy poprzedzających pójście na urlop.

Konsultacja prawna:

Dawid Baran z Okręgowego Inspektoratu Pracy w Rzeszowie.

Urlop macierzyński jest naliczany od dnia porodu, jeżeli pracownica nie korzystała z urlopu przed przewidywaną datą porodu. Co najmniej 2 tygodnie urlopu macierzyńskiego mogą przypadać przed porodem. Urlopu udziela pracodawca na wniosek pracownicy. Wykorzystanie części urlopu macierzyńskiego przed porodem powoduje jego odpowiednie skrócenie po dacie porodu.

Przykład: Kobieta spodziewająca się pierwszego dziecka spędza dwa tygodnie poprzedzające rozwiązanie na urlopie macierzyńskim. Ponieważ ma prawo do 18 tygodni urlopu, po porodzie zostanie jej do wykorzystania jeszcze 16 tygodni.

Urlop macierzyński kobieta może zakończyć przed czasem. Do pracy rodzic może wrócić jednak nie wcześniej niż po 14 tygodniach urlopu. W takiej sytuacji resztę urlopu ma prawo wykorzystać pracujący ojciec i nie musi on być mężem matki dziecka.

Wystarczy, że posiada prawo do opieki nad maluchem. Wówczas, najpóźniej na tydzień przed zaplanowanym powrotem do pracy, kobieta składa u swojego szefa pisemną rezygnację z części urlopu macierzyńskiego i dołącza zaświadczenie pracodawcy, który zatrudnia ojca dziecka.

Dokument musi zawierać termin rozpoczęcia urlopu macierzyńskiego przez pracującego ojca. Data powinna przypadać bezpośrednio po terminie rezygnacji przez kobietę z części urlopu macierzyńskiego.

Kobieta samotnie wychowująca dziecko nie może przekazać części swojego urlopu macierzyńskiego innej osobie, np. pracującej ciotce dziecka czy babci. Takie przekazanie urlopu nie będzie możliwe także wtedy, gdy ojciec dziecka jest zatrudniony na umowę o dzieło lub zlecenie.

Jeżeli po porodzie dziecko zostaje w szpitalu, wtedy kobieta ma obowiązek wykorzystać 8 tygodni urlopu. Licząc je od dnia rozwiązania. Resztę ma prawo odłożyć na czas, gdy maluch opuści lecznicę.

Kobieta, która wykorzystała urlop macierzyński, ma prawo wystąpić do pracodawcy o udzielenie urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po macierzyńskim. Szef musi jej go udzielić. To, ile czasu kobieta spędzi na takim urlopie, zależy od niej. Może to być kilka dni, ale może to być też cały przysługujący urlop za dany rok kalendarzowy .

Pracodawca ma obowiązek przyjąć z powrotem do pracy kobietę, która przebywała na urlopie macierzyńskim. Pracująca mama ma prawo do takiego samego wynagrodzenia i stanowiska jak przed porodem.

Jeśli mama karmi dziecko piersią, a pracuje co najmniej 4 godziny dziennie, wówczas przysługuje jej przerwa w pracy na karmienie. Gdy karmi jedno dziecko, a pracuje więcej niż 6 godzin dziennie, przysługują jej dwie przerwy po pół godziny każda. Przerwy mogą być połączone. W takim przypadku kobieta ma jedną przerwę, ale dłuższą, godzinną.

Jeśli kobieta karmi więcej niż jedno dziecko, wówczas przysługują jej dwie 45 - minutowe przerwy na karmienie. Można je także łączyć.

Pracownica może wykorzystać przerwy na karmienie nie tylko w środku dnia pracy, ale np. przychodząc lub wychodząc wcześniej z pracy.

Prawo do przerw kobieta nabywa, gdy przedstawi pracodawcy swoje oświadczenie, że karmi piersią i trwa ono dopóki kobieta karmi dziecko piersią. Może to być np. 6 miesięcy, rok lub nawet dłużej.

Każdy pracownikowi, który wychowuje dziecko ma prawo do dwóch dni wolnych w roku. Za te dni otrzymuje zasiłek w wysokości 100 proc. wynagrodzenia. Prawo to przysługuje także wtedy, gdy jedno z rodziców nie pracuje lub przebywa na urlopie wychowawczym. Jeżeli jedno z rodziców wykorzysta wolne dni, drugie nie może już z niego skorzystać w tym samym roku. Z tego prawa można korzystać do czasu, gdy dziecko nie skończy 14 lat.