W piątek rozpoczyna się podkarpackie święto miłośników Kresów

Spirytus movens festiwalu jest wójt gminy Lubaczów Wiesław Kapel. Wiele wydarzeń – koncertów, recitali, warsztatów kulinarnych, artystycznych i innych, wystaw, prezentacji, spotkań autorskich i prelekcji - odbywa się na terenie tej gminy Lubaczów i sąsiednich.

Festiwal zainauguruje koncert muzyki sakralnej „Obdarz nas spokojem” Marty Boberskiej i kwartetu Insano w cerkwi w Radrużu (29 lipca, godz. 19). A gwiazdami wielkiego finału w Kresowej Osadzie w Baszni Dolnej (7 sierpnia, godz. 14 ) będą gotujący Karol Okrasa i śpiewająca Ewa Farna.

Według osobnego programu 30 lipca w Lubaczowie odbędzie się prawie całodzienne Ogólnopolskie Spotkanie Środowisk Kresowych, a 31 lipca też w Lubaczowie spotkają się na uroczystym posiedzeniu członkowie Zarządu Głównego Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich. Po posiedzeniu Zarządu, o godz. 13, w lubaczowskiej konkatedrze zostanie odprawiona msza kresowa.

Tomasz Kuba Kozłowski z Domu Spotkań z Historią w Warszawie będzie autorem sześciu festiwalowych prezentacji. Już 29 lipca oprowadzi on po wystawie „Borysławsko -Drohobycka ziemia obiecana. Przemysł naftowy na Kresach” w Muzeum Narodowym Ziemi Przemyskiej w Przemyślu (początek godz. 16). Wystawę przygotowały wspólnie przemyskie muzeum i Dom Spotkań z Historią. – Na bazie tego galicyjskiego zagłębia naftowego w dwudziestoleciu międzywojennym został zorganizowany polski przemysł naftowy z największą polską rafinerią i jedną z największych w Europie, Polmin, powstałą na wschodnich obrzeżach Drohobycza – mówi Tomasz Kuba Kozłowski.

W bibliotece mieszczącej się w starej synagodze w Wielkich Oczach Tomasz Kuba Kozłowski będzie mówił 5 sierpnia o godz. 19 o zapomnianych dziś poetkach, które opiewały Kresy Południowo-Wschodnie: Maryli Wolskiej, jej córce Beacie Obertyńskiej i Kazimierze Zawistowskiej.

W tym roku ze względu na wojnę na Ukrainie oczy organizatorów zwrócone są na wschodnią Ukrainę.

– Stąd w trzech prezentacjach staramy się zwrócić uwagę na słabo rozpoznane w Polsce dziedzictwo wschodniej Ukrainy. Podczas spotkania o polskich śladach w Kijowie i w Odessie przypomnimy, jak wielką rolę w rozwoju tych największych na Ukrainie ośrodków w XIX i na początkuj XX w. odgrywali Polacy – mówi Tomasz Kuba Kozłowski.

Po raz pierwszy partnerem Festiwalu Dziedzictwa Kresów jest powstające w Lublinie Muzeum Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej, gdzie przygotowano wystawę „Na Kresy po zdrowie”. Jest ona poświęcona kresowym uzdrowiskom. Podobnie po raz pierwszy jedna z imprez odbędzie się w świeżo uruchomionym w Baszni Dolnej skansenie kresowego kolejnictwa.

Na koniec festiwalu w Baszni Dolnej odbędzie się prelekcja o polskich pociągach narciarskich.

– Myśmy byli prekursorem tego typu atrakcji na skalę europejską. Wymyśliliśmy pociąg, który jechał nocą z Worochty na Huculszczyźnie na Śląsk Cieszyński w okolice Zwardonia i Wisły. Zgromadzeni na jego pokładzie narciarze codziennie po drodze szusowali w innych górach. Pociąg miał wagony sypialne, restauracyjny, dancingowy, kąpielowy, wagon z serwisem do przeglądu nart, było też kino. Pociąg jechał 10-12 dni wzdłuż głównego pasma polskich Karpat – opowiada Tomasz Kuba Kozłowski.