Jaki pawilon nad studnią

Projekty wykonał zespół: Adam Sapeta, Barbara Potera i Mieczysław Kuś z Regionalnego Ośrodka Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego. Do dziś zachowały się cztery źródła ikonograficzne, na których można zobaczyć dawny wygląd pawilonu nad studnią. Na tzw. tryptyku Wiedemanna z 1734 r. jest to to skromna budka oparta na słupach, nakryta dwoma dachami dwuspadowymi. Na planie Wiedemenna z 1762 r. na środku Rynku stoi czworoboczny pawilon z muru pruskiego (cegła z konstrukcją drewnianą). Czterospadowy dach zwieńczony jest latarnią - taką jak na dachach kościołów. Na obrazie z kościoła farnego (XVIII w.) widać pawilon na rzucie kwadratu ma znacznie niższą latarnię. Rysunek W.E.Kainki z 1837 r. pokazuje skromny i niski małomiasteczkowy pawilonik na rzucie sześciokąta, nakryty wielobocznym dachem.
Niektóre z dzisiejszych projektów bazują na źródłach historycznych. Inne są współczesnym propozycjami. Właśnie one należą do najlepszych. Dlaczego? Rynek na planie Wiedemanna z 1762 r. zapełniały parterowe chałupy. Ozdobą placu był pawilonik nad studnią. Na planie przedstawiony jest jako duża (wielkości ratusza) budowla. Można domyślać się, że zaprojektował go sam Wiedemann. Architekt chcąc pochwalić się dziełem, ponad miarę powiększył pawilon. Jego ozdobność budziła śmiech przyjezdnych. Zachowała się relacja z podróży z 1790 r. niejakiego Haqueta, profesora Kolegium Lwowskiego Pisze, że Rzeszów to nieciekawa mieścina, gdzie przyjezdnego opada dzieciarnia i tłum natarczywych handlarzy. Jedyna rzecz ciekawa to "studnia na Rynku otoczona kolumnami". Ten pawilon Haqueta śmieszy; uważa go za przejaw prowincjonalnego zadęcia.
Wygląd Rynku radykalnie zmienił się na przełomie XIX i XX w. Wiedemannowski pawilon zasłaniałby wylot na ul.Mickiewicza , a z drugiej strony część fasady ratusza. Otoczony architekturą z innych epok wyglądałby jak makieta teatralna. Lepsza byłaby realizacja pawilonu niższego i skromniejszego. Dobrym przykładem jest studnia przed ratuszem w Jarosławiu. Najgorszym - zadaszona studnia przy ul.Bernardyńskiej w Rzeszowie. To czysta fantazja architekta. Wybór pawilonu dla Rynku to trudna decyzja dla konserwatora zabytków. Niestety, prowincjonalnego zadęcia dziś także w Rzeszowie nie brakuje.