Kolejny głos w sprawie pomników – symboli komunizmu w Rzeszowie

Sygnatariusze pisma przypominają, że cztery lata temu domagali się usunięcia „hańbiących i szpecących nasze miasto” pomników Czynu Rewolucyjnego i Wdzięczności Armii Czerwonej. Jak najszybsze wyeliminowanie wymienionych pomników z przestrzeni miasta „nabrało dziś szczególnie znaczenia z uwagi na zbrojną agresję państwa rosyjskiego, mieniącego się bezpośrednim spadkobiercą totalitarnego Związku Sowieckiego, na niepodległą, demokratyczną Ukrainę” – głosi pismo zarządu Stowarzyszenie Osób Represjonowanych w Stanie Wojennym Województwa Podkarpackiego.

Na koniec zarząd stowarzyszenia wzywa wszystkie odpowiednie organa w Rzeszowie do usunięcia obu pomników, a mieszkańców miasta do wywierania nacisku, by stało się to jak najprędzej. Pod pismem podpisali się: Mieczysław Liber, Marian Krztoń, Janusz Trybus.

Jest to kolejny głos społeczny w sprawie pomników komunistycznych w Rzeszowie. Przypomnijmy, że Stowarzyszenia Rodzin Żołnierzy Niezłomnych Podkarpacia i jego prezes Marcin Maruszak zbierają pieniądze na demontaż Pomnika Wdzięczności Armii Czerwonej stojącego na pl. Ofiar Getta. Marcin Maruszak wraz z Adamem Słomką, prezesem Konfederacji Polski Niepodległej, podjął 19 marca nieudaną próbę demontażu tego pomnika.

Temat dwóch symboli komunizmu w Rzeszowie powrócił po wydanym w pierwszych dniach marca oświadczeniu prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Karola Nawrockiego, który w kontekście napaści Rosji na Ukrainę zaapelował do samorządów o dokończenie dekomunizacji przestrzeni publicznej w kraju.

Kilka dni później prezes IPN skierował do prezydenta Rzeszowa Konrada Fijołka list, w którym zaproponował współpracę przy likwidacji pomnika Wdzięczności Armii Czerwonej. Równocześnie zadeklarował pomoc w uhonorowaniu pamięci o rzeczywistych bohaterach na pl. Ofiar Getta.

Miasto Rzeszów odpowiadało, że przeniesienie Pomnika Wdzięczności Armii Radzieckiej nie jest teraz dla niego priorytetem z uwagi na organizowanie pomocy dla ukraińskich uchodźców. Po drugim piśmie prezesa IPN miasto wyraziło gotowość dyskusji na ten temat na sesji Rady Miasta. Przewodniczący Rady Miasta Andrzej Dec powiedział nam, że będzie starał się wprowadzić ten punkt pod obrady na sesji, jaka zaplanowana jest na ostatni wtorek kwietnia.

W myśl ustawy z 1 kwietnia 2016 roku o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego za usunięcie pomnika upamiętniającego komunizm odpowiada właściciel działki, na której on stoi. W przypadku Pomnika Czynu Rewolucyjnego jest nim klasztor oo. Bernardynów. Na razie nie udało nam się dowiedzieć, czy klasztor zamierza podjąć się tego trudnego zadania.