Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Mieszkaniec Brzozowa: znalazłem na strychu album z Hitlerem

Dorota Mękarska
ózef Lisak z Brzozowa: - Niemcy chcieli odkupić ode mnie te albumy. Ale się nie zgodziłem.
ózef Lisak z Brzozowa: - Niemcy chcieli odkupić ode mnie te albumy. Ale się nie zgodziłem. Fot. Dorota Mękarska
Józef Lisak z Brzozowa na strychu opuszczonej kamienicy w Lipsku znalazł teczkę z albumami fotograficznymi z 1938 i 1939 roku.

Są na nich zdjęcia pokazujące, jak Niemcy cieszą się po pokonaniu Polski. Nigdy ich nie ujawniał. Teraz, w 70 rocznicę wybuchu II wojny, chce je pokazać naszym Czytelnikom.

- Pracowałem, po zjednoczeniu Niemiec, w Lipsku przy remoncie opuszczonych kamienic - opowiada mieszkaniec Brzozowa. - Podczas remontu dachu znalazłem na strychu wciśniętą pod krokwią, skórzaną teczkę. W środku były trzy albumy fotograficzne. Jeden miał tytuł "Mit Hitler in Polen". I to mnie zaciekawiło.

Masowe jak Biblia

Albumy "Hitler in Seiner Heimat" (Hitler i jego Ojczyzna), "Hitler Befreid Sudetenland" (Hitler uwalnia Kraj Sudecki) wydało w w 1938 roku berlińskie wydawnictwo Zeitgeschichte - Verlang. W tej samej serii publikowało np. książki "Hitler, jakiego nie znacie", "Hitler i młodzi", czy "Hitler w Czechach, Morawach i Kłajpedzie". Niektóre z tych publikacji miały nakład 300 tysięcy egzemplarzy!

Wrzesień oczami Niemców

To samo wydawnictwo było opublikowało w październiku 1939 roku album zatytułowany "Mit Hitler in Polen" (Z Hitlerem w Polsce) Heinricha Hoffmanna. Umieszczono w nim 100 zdjęć, bardzo dobrej jakości, pokazujących kampanię wrześniową oczami Niemców.

- Tego typu "pamiątki" po wkroczeniu przez Armię Czerwoną do Niemiec były masowo niszczone z obawy przez represjami ze strony Rosjan - podkreśla historyk Mariusz Kaznowski, dyrektor Muzeum Regionalnego w Brzozowie. - To, że ktoś schował te albumy na strychu świadczy, że miały dla niego wartość sentymentalną.

To nie są źródła historyczne

Album wydany był w celach propagandowych. Miał pokazywać triumfalny i humanitarny pochód przez Polskę armii niemieckiej. Na zdjęciu, zrobionym z samolotu, pokazane jest bombardowanie polskiego lotniska. Bomby spadają tylko na obiekt militarny, o czym skrzętnie informuje podpis. Na kolejnym Heinrich Himmler ogląda zdobyty polski sztandar. Na zdjęciu widnieje jednak proporczyk, należący do 8 Pułku Strzelców Konnych. Takich manipulacji jest w albumie znacznie więcej.

- Te publikacje nie stanowią źródła historycznego, gdyż są zafałszowane - dodaje Mariusz Kaznowski. - Na ich przykładzie możemy zobaczyć, jak działała propaganda niemiecka i jakich manipulacji Niemcy się dopuszczali. Albumy mają dzisiaj dużą wartość poznawczą.

W albumie jest również zdjęcie z Podkarpacia. Podpisano je "Żołnierze austriaccy przechodzą przez San".

- Najprawdopodobniej zostało wykonane w okolicach Radymna lub Sanoka, gdzie San przekraczała II Dywizja Górska - podejrzewa dyr. Kaznowski.

Zdjęcia z albumu wykorzystywane są w historycznych materiałach, na stronach internetowych poświęconych II wojnie.

- Stanowią z pewnością dużą ciekawostkę historyczną - uważa brzozowski historyk.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na nowiny24.pl Nowiny 24