Na Politechnice Rzeszowskiej powstało Laboratorium Wodorowe. Unikatowe na skalę światową [ZDJĘCIA, WIDEO]

Laboratorium powstało w budynku dawnego preinkubatora, nieopodal Wydziału Budowy Maszyn i Lotnictwa PRz. Będzie wyposażone w komory spalania, które będą imitowały procesy spalania w turbinie.

Prof. Piotr Koszelnik, rektor Politechniki Rzeszowskiej podkreśla, że to bardzo ważna inwestycja i przypomina, że dwa lata temu podjęli decyzję, iż intensywnie wchodzą w funkcjonowanie tzw. Doliny Wodorowej na Podkarpaciu. - Postanowiliśmy również, że będziemy inwestować swoje środki. Dlatego też budujemy laboratorium, które jest nowoczesne, wyjątkowe w skali nie tylko kraju, ale i świata. Tu już naprawdę za chwilkę będziemy prowadzili badania dotyczące wykorzystania wodoru jako paliwa, jako napędu w silnikach. Uważam, że jesteśmy w tym momencie w forpoczcie instytucji naukowych, które zajmują się tymi sprawami. Wodór to przyszłość. Jesteśmy gotowi, aby rozwijać naszą gospodarkę.

Prof. Jarosław Sęp, prorektor PRz ds. rozwoju i współpracy z otoczeniem także zaznacza, że laboratorium to bardzo ważny impuls rozwojowy zarówno dla uczelni, jak i Podkarpackiej Doliny Wodorowej. - Dedykowane jest ono badaniom procesów spalania wodoru, który będzie w przyszłości zastosowany jako paliwo statków powietrznych. Ewentualnie jako paliwo stosowane w turbinach energetycznych. Zastosowanie wodoru bądź mieszanek wodoru z innymi paliwami będzie powodowało, że silniki będą pracowały w wyższej temperaturze oraz, że zmieni się skład chemiczny spalin. I nie wiemy, jak to będzie oddziaływało na elementy konstrukcyjne, na materiały, z których wykonane są w tej chwili elementy silników lotniczych czy turbin energetycznych. Potrzebne są tutaj badania naukowe.

Prof. Sęp dodaje, że aby te badania poprowadzić, potrzebna jest nowoczesna infrastruktura.

- Badania nad wodorem są niebezpieczne i stosowne zabezpieczenia przeciwwybuchowe muszą być zrealizowane. Tam, gdzie te badania się odbywają, w zasadzie w tym pomieszczeniu nie może się znajdować nic innego, poza urządzeniem badawczym. Cała infrastruktura zasilająca, sterowanie musi być na zewnątrz.

Profesor zwraca uwagę, że laboratorium musi spełniać wymagające normy przeciw wybuchowe.

Przypomina, że badania nad wodorem jako paliwem w statkach powietrznych prowadzą na politechnice już od wielu lat. - Jesteśmy jednymi ze współautorów konstrukcji szybowca napędzanego paliwem wodorowym. Nasze najnowsze dokonanie w tym zakresie to uczestnictwo w projekcie utworzenia paliwa, które będzie zasilało tradycyjny silnik lotniczy.

Prof. Andrzej Majka, kierownik Katedry Inżynierii Lotniczej i Kosmicznej na PRZ mówi, że jednym z kluczowych kierunków badań są właśnie te nad opracowaniem turbinowego silnika odrzutowego, który będzie w przyszłości zasilany czystym wodorem. Take silniki mają być stosowane w dużych samolotach pasażerskich. - Musimy wystartować od takiego naprawdę niskiego poziomu, od badań laboratoryjnych. Zatem w tym nowo powstałym laboratorium rozpoczniemy prace od badania samych komór spalania turbinowych silników odrzutowych - tłumaczy.

Jak długa jest droga do finału? To zależy m.in. od funduszy na badania nad wodorem w lotnictwie. - Przyjmujemy, że ok. 2-3 lat zajmie nam nauczenie się opisywania numerycznego procesów spalania - szacuje prof. Majka. - Pewnie za ok. 5-7 lat będziemy w stanie uczestniczyć w pracach projektowych dużych silników turbinowych do samolotów pasażerskich.

A te kiedy będą już latały z wykorzystaniem wodoru? - Airbus zakład, że pierwszy samolot turbinowy napędzany silnikiem wodorowym powstanie nie wcześniej, niż w 2050 roku. My myślimy, że to jest bardzo optymistyczne podejście. To się zapewne jeszcze przesunie o 10 - 20 lat.

Zespół pracujący nad rozwojem technologii spalania wodoru w komorach spalania liczy obecnie ok. 7 osób.

Prorektor przyznaje, że głęboko wierzą, iż dzięki tym badaniom będą w stanie uczestniczyć w jednym z głównych nurtów światowych badań związanych z transformacją energetyczną, czyli zastosowaniem wodoru jako niskoemisyjnego źródła energii w przyszłości.

Politechnika Rzeszowska jest pionierem, czy też są inne ośrodki w kraju, które takowe badania nad wodorem prowadzą? - Myślę, że w kontekście zastosowań wodoru jako paliwa lotniczego - co wydaje się być naturalna koleją rzeczy w Rzeszowie, który jest stolicą Doliny Lotniczej - to są badania z pewnością pionierskie.

Na budowę laboratorium PRz wydała już ok. 3 mln zł. Powstało głównie ze środków uczelni, ale politechnikę wspomógł też Urząd Marszałkowski w postaci dotacji. Pisaliśmy, że Politechnika Rzeszowska otrzymała 420 tys. zł. - Pieniądze wykorzystamy na wyposażenie budowanego przez nas laboratorium badań nad technologiami wodorowymi - mówił nam wówczas prof. Piotr Koszelnik, rektor uczelni. - Sfinansujemy specjalistyczne urządzenie, którego całkowity koszt wynosi ok. 800 tys. zł.

Chodzi o inteligentny analizator spalin.

Co ciekawe, od lutego politechnika uruchamia nowy kierunek studiów II stopnia dotyczący gospodarki wodorowej.

- Zachęcamy osoby, które są zainteresowane tą tematyką, aby studiować technologie wodorowe - zaprasza rektor. - To zawód przyszłości.