O rzeszowskich Żydach w Galerii Fotografii Miasta Rzeszowa [WIDEO, ZDJĘCIA]

Piątkowa prelekcja stanowiła część projektu pt. "Pozostanie pamięć. Rzeszowscy Żydzi w czasie okupacji", realizowanego przez Galerię Fotografii Miasta Rzeszowa. Został on dofinansowany ze środków grantowych Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce oraz z budżetu Gminy Miasto Rzeszów.

W krajobrazie kulturowym Rzeszowa Żydzi obecni byli w przez kilkaset lat. Okres drugiej wojny światowej, prześladowanie ludności żydowskiej, zorganizowanie getta i zagłada jego mieszkańców doprowadziły do tego, że ich społeczność przestała istnieć. Punktem wyjścia projektu jest fotografia wykonana w czasie II wojny światowej, w ujmujący sposób przywracająca do życia przestrzeń i atmosferę ścisłego śródmieścia Rzeszowa w okresie okupacji niemieckiej. Podczas piątkowej prelekcji, wygłoszonej przez Martę Wójcik, można było wysłuchać części wspomnień z najbardziej tragicznego rozdziału w historii stolicy Podkarpacia, spisanych przez nielicznych Żydów, którym udało się przeżyć wojnę.

Marta Wójcik na co dzień sprawuje funkcję kierowniczki Muzeum Uniwersytetu Rzeszowskiego. Od 2016 roku współpracuje z Zakładem Historii i Kultury Żydów Instytutu Historii UR, podejmując działania, których celem jest kultywowanie pamięci o rzeszowskich Żydach.

- W 2016 roku przygotowała wystawę pod tytułem „Śladami rzeszowskich Żydów” i również od tego roku prowadzi autorskie spacery o takiej tematyce, które w latach 2016-2019 odbywały się podczas rzeszowskiego Święta Paniagi. W 2017 roku przygotowała wystawę pod tytułem „Rzeszów we wspomnieniach Żydów, przedwojennych mieszkańców miasta. Korespondencja ze zbiorów Bogusława Kotuli”. W tym samym roku współpracowała z Dwujęzycznym Liceum Uniwersyteckim w ramach programu „Szkoła Dialogu”, który miał na celu zachęcić uczniów szkół ponadgimnazjalnych do poznania historii i kultury lokalnej społeczności żydowskiej. Również w 2017 roku zorganizowała wydarzenie „Żydowskie motywy w Rzeszowie”, podczas którego odbył się recital pieśni żydowskich w wykonaniu Izabelli Rzeszowskiej, aktorki Teatru Żydowskiego w Warszawie, oraz pokaz filmów biorących udział w Festiwalu Filmów Żydowskich w Warszawie - wymieniają organizatorzy prelekcji.

W styczniu 2020 roku Marta Wójcik, będąca również sekretarzem Stowarzyszenia Rajsze zorganizowała wystawę „Obchody Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu na Podkarpaciu – retrospekcja”, prezentowaną podczas wizyty ówczesnego Ambasadora Izraela w Polsce, Aleksandra ben Zvi. Natomiast w październiku 2021 r. prowadziła wydarzenia towarzyszące rzeszowskiej edycji wystawy plenerowej „Pełno ich nigdzie” autorstwa Muzeum Żydów Polskich Polin.

W przyszłym tygodniu, w ramach projektu "Pozostanie pamięć. Rzeszowscy Żydzi w czasie okupacji" zostaną przeprowadzone dwie edycje warsztatów fotograficzno-historycznych dla młodzieży z rzeszowskich szkół ponadpodstawowych. 28 września, o godzinie 17.30 przy pomniku marszałka Józefa Piłsudskiego na Placu Wolności w Rzeszowie rozpocznie się spacer miejski szlakiem sklepów i warsztatów z okresu okupacji.

Partnerami projektu "Pozostanie pamięć. Rzeszowscy Żydzi w czasie okupacji" są Stowarzyszenie Rajsze, Rzeszowskie Piwnice i Estrada Rzeszowska.