Antyradziecka postawa Kiwaczka

Z zawodu jest policjantem. Dlatego nie sposób nie zadać pytania: - Znajomi i rodzina nie śmieją się z pana, policjanta, że interesuje się pan Bolkiem i Lolkiem? - Nie! Rodzina jest wyrozumiała, gdy wydaję pieniądze na pamiątki związane z dobranockami, a znajomi nawet pomagają zdobyć mi niektóre eksponaty - odpowiada.

Jama na razie mieszka w Krakowie, ale już wkrótce przeniesie się do Rzeszowa.

Antyradziecka postawa Kiwaczka

[obrazek2] (fot. Wojciech Zatwarnicki)Wśród pamiątek związanych z dobranockami, które zgromadził, znaleźć można wszystko: lalki, breloczki, opakowania od gumy do życia, książki, komiksy, kubki, filmy. Ma też kilka autentycznych maskotek (m.in. Miś Uszatek, Coralgol, Plastuś), które występowały kiedyś w telewizji, a później - po upadku na początku lat 90.

łódzkiej wytworni dobranocek "Semafor" - trafiły na rynek i można je było kupić. Ile ma wszystkich eksponatów? - Nie wiem, nie jestem w stanie policzyć - odpowiada.

Ale jest w stanie odsłonić kulisy i tajemnice niektórych bajkowych bohaterów.

Kiwaczek. Bajka radziecka. Ten sympatyczny zwierzaczek został znaleziony w pudełku z pomarańczami. Potem zaprzyjaźnił się z krokodylkiem, z którym przeżywał liczne przygody. Ale i on (a raczej twórcy tej bajki) naraził się władzy radzieckiej.

Kiedyś, razem z krokodylkiem, postanowił wstąpić do drużyny pionierskiej. Ale żeby dostąpić tego zaszczytu, najpierw musiał wziąć udział w akcji zbierania złomu. I Kiwaczek, razem z krokodylkiem, uzbierali więcej złomu, niż cała drużyna pionierów.

To władzę radziecką oburzyło. No bo jak to tak, żeby "dwa dziwolągi" były bardziej pracowite, niż dzielna i ideologicznie słusznie zaangażowana pionierska młodzież!

Dziadek u Talibów

Niemiecki Piaskowy Dziadek też nie miał łatwego życia "politycznego".

Podróżował po całym świecie, miał wielu znajomych i przyjaciół. Gdyby dziś uważnie jeszcze raz te dobranocki obejrzeć, można by zauważyć, że Piaskowy Dziadek spotykał się nawet z Talibami.

Dokładnie o tej samej godzinie wieczorem, kiedy w "poprawnym politycznie" NRD emitowano Piaskowego Dziadka, tę samą bajkę pokazywano w telewizji, w "imperialistycznych" Niemczech Zachodnich. Po bajce, zarówno w NRD jak i zachodnich Niemczech, na ekranie ukazywał się - różnie wyglądający w obu stacjach telewizyjnych -zegar. Dlatego nauczyciele z komunistycznej NRD uciekali się do podstępu. Kazali uczniom narysować Piaskowego Dziadka. Dzieci, oprócz Dziadka, rysowały też zegar. Po tym zegarze można było rozpoznać, czy oglądały jedynie słuszną telewizję NRD, czy zachodnią.

Bolek i Lolek, a żyletki

Jak się zdobywa pamiątki związane z dobranockami? Jama odpowiada: - Niektóre komiksy czy bajki mam jeszcze z czasów dzieciństwa. Wiele rzeczy kupiłem na bazarze. Pomocny jest internet. Często pomaga... przypadek.

Przypadkowo na giełdzie zauważył kiedyś stertę sprzedanych już opakowań "na wszystko"; na czekolady, gumy do żucia. Wśród nich było opakowanie z wizerunkiem Bolka i Lolka. Ustalił, kto je kupił. To kolekcjoner opakowań żyletek z Wybrzeża. - Poprosiłem go, żeby Bolka i Lolka mi odstąpił. I odstąpił! W zamian kupiłem mu na bazarze jakieś opakowanie po żyletkach. Nawet nie wiem, czy mu było potrzebne, bo ten pan ma już ponad 5 tysięcy takich opakowań.

Kiedyś zło przegrywało z dobrem

Dlaczego Jama ma akurat taką pasję? - Miałem szczęśliwe dzieciństwo, dlatego teraz coraz częściej wracam myślami do dzieciństwa i do bajek, które wtedy oglądałem - odpowiada.

W dzieciństwie, na podwórku, razem z kolegami, najchętniej bawił się w "Czterech pancernych". Wprawdzie nie mieli czołgu, ale za to pistolety korkowe kupowane na odpustach. Wieczorem było oczekiwanie na bajkę. Jedyną emitowaną w telewizji w ciągu dnia! A i tak nie zawsze dzieci mogły zobaczyć dobranockę, bo bywało, że ją przesuwano w czasie albo odwoływano. Bo albo mecz się przedłużył, albo I sekretarz partii akurat w tym czasie postanowił przemówić do narodu. Z dobranocek ze swojego dzieciństwa wspomina Gucia, Cezara i Karolinę, a przede wszystkim - "Zaczarowany ołówek". Bo w tych bajkach zło zawsze przegrywało z dobrem, a bohaterowie tych opowieści zawsze radzili sobie z największymi nawet problemami.

Stąd też później pojawiło się u niego również zainteresowanie Juliuszem Vernem.Jama jest dziś sekretarzem Polskiego Towarzystwa Juliusza Verna (z siedzibą w Warszawie).

W Rzeszowie powstanie wyjątkowe muzeum

"Radziecki" Kiwaczek jest teraz popularny w Japonii, maskotki Reksia produkowane są w Chinach, czeska telewizja ma całe archiwum starych bajek.

W Polsce stare dobranocki (i filmy chętnie oglądane kiedyś przez dzieci) odchodzą w zapomnienie. Dlatego Jama kupuje wszystko, co jest z nimi związane. I kubek z wizerunkiem Bolka i Lolka za 20 zł i plakat reklamujący film "Czterej pancerni i pies" (60 zł). W styczniu br. zwrócił się do władz Rzeszowa z propozycją powołania Miejskiego Muzeum Dobranocek w Rzeszowie. Propozycja została zaakceptowana. - Oddam swoje zbiory do tego muzeum pod warunkiem, że będzie to muzeum, a nie jakaś salka na uboczu, przy innych zbiorach. I pod warunkiem, że muzeum dobranocek będzie się rozwijać, czyli - odpowiedzialni za nie ludzie nadal będą zbierać i kolekcjonować pamiątki związane z dobranockami.

Dobranocki będą zawsze

Obejrzyj Muzeum Dobranocek w internecie

www.muzeumdobranocek.pl

Czy dzisiaj telewizyjne bajki są gorsze? Jama: - Jest ich dużo, dlatego trzeba dobrze poszukać, żeby znaleźć te wartościowe. Bo takich nie brakuje.
I dodaje: - Dobranocki były, są i będą. Zawsze. Bo zawsze będą dzieci!