Modyfikowana żywność musi być oznakowana

- Co to jest żywność genetycznie zmodyfikowana?

- Człowiek od wieków, w ramach uprawy lub hodowli, modyfikował organizmy roślinne albo zwierzęce. Dokonywał tego przez odpowiednie krzyżówki. Dzięki temu powstawały rasy lub podgatunki zwierząt i roślin. Teraz potrafimy drogą inżynierii genetycznej dokonać zmian, których nigdy by nie udało się wykonać poprzez krzyżowanie organizmów. Przykładowo - potrafimy wprowadzić część genu ryby do pomidora, aby uzyskać zwiększenie jego trwałości, lub wprowadzić fragment materiału genetycznego bakterii do ziemniaka, tak by nie atakowała go stonka.

- Czym grożą nam te modyfikacje?

- Wprowadzenie roślin zmodyfikowanych do środowiska może wyprzeć inne, z tego samego gatunku, bądź doprowadzić do powstania super chwastu. Zmodyfikowane rośliny mogą krzyżować się z naturalnymi. Powstaną wtedy odmiany, których cech nie możemy przewidzieć. Trudno będzie określić stopień bezpieczeństwa zdrowotnego gotowych produktów, otrzymanych z tych właśnie roślin. Potrzeba do tego wieloletnich badań, na bardzo dużej liczbie osób. A z pewnością nikt z nas nie chciałby pełnić roli królika doświadczalnego.

- Czy grozi nam zalew żywności genetycznie zmodyfikowanej?

- Każdy, kto w Polsce chciałby wprowadzić do obrotu taką żywność, głównie pochodzenia roślinnego, musi uzyskać pozwolenie od głównego inspektora sanitarnego. Przepisy prawne Unii Europejskiej, określające wymogi dla żywności GM, uważane są za najbardziej surowe na świecie. Bardzo ważną rzeczą jest konieczność właściwego oznakowania żywności GM. A to zapewnia możliwość świadomego wyboru miedzy nią, a jej naturalnym odpowiednikiem.

- Ile tego typu produktów jest dopuszczonych do obrotu handlowego w Unii?

- W Europejskim Rejestrze Żywności i Pasz GM, obecnie znajduje się 26 rodzajów modyfikacji. Najczęściej są to soja, kukurydza, ryż oraz ich wyroby. Zgodnie z traktatową zasadą przepływu towarów w UE, Polska nie może zabronić na swoim terytorium obrotu żywnością GM (chodzi o wyłącznie o te produkty zarejestrowane).
- Jak mogę poznać, że kupiłam żywność zmodyfikowaną?

- Każdy, wprowadzany do obrotu środek spożywczy modyfikowany musi być odpowiednio oznakowany. Podlega temu każda żywność pakowana. Musi się znajdować stosowne oznaczenie na etykiecie, z której jasno wynika, że produkt nie zawiera więcej niż 0,9 proc składników GM. Takie są bowiem normy. Artykuły spożywcze nie pakowane, powinny mieć tego typu opis na wywieszkach cenowych, lub dołączanych do nich ulotkach. Walory smakowe, ani też rozmiary i wygląd, nie odbiegają zazwyczaj od ich odpowiedników naturalnych.

- Czy na Podkarpaciu dużo sprzedaje się takiej żywności?

- Monitorujemy na bieżąco żywość wprowadzaną na rynek. Dzieje się to podczas kontroli sanitarnych hurtowni, super i hipermarketów oraz malutkich sklepików osiedlowych. Kontrolujemy, czy jest ona właściwie oznakowana. Badamy również laboratoryjnie, przy użyciu najnowszych metod inżynierii genetycznej, wybrany sortyment środków spożywczych. W ubiegłym roku tego rodzaju było badanych 213 produktów i żadne z nich nie potwierdziło obecności składnika GM, powyżej dopuszczalnej normy. Poza Państwową Inspekcją Sanitarną nadzór taki prowadzony jest przez Inspekcje Ochrony Roślin i Nasiennictwa. A także przez inspekcję ochrony środowiska, weterynaryjną, handlową oraz szereg innych organów administracji.

- Podobno nasz kraj ma być strefą wolną od organizmów genetycznie zmodyfikowanych, czyli GMO?

- Istnieje duża presja społeczna żeby tak było. W naszym regionie, wyrazem tego jest uchwała Sejmiku Województwa Podkarpackiego proponująca by Polska zachowała taki status.